Pytają, czy boreliozę da się wyleczyć? Przyjmowanie antybiotyków latami to mit

Borelioza jest chorobą wywoływaną przez bakterie - krętki, najczęściej z gatunku Borrelia burgdorferi. Z tego powodu podstawową metodą jej leczenia jest stosowanie antybiotyków, zwykle przez 21 dni. Jest to sposób zalecany nie tylko przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, ale także przez Amerykańskie Towarzystwo Chorób Zakaźnych (IDSA). Odpowiednio wcześnie włączone leczenie pozwala u zdecydowanej większości pacjentów na całkowitą eliminację objawów i wyzdrowienie.

Terapię boreliozy najlepiej zacząć na wczesnych etapach choroby, to znaczy w momencie pojawienia się rumienia wędrującego, obecnych objawów grypopodobnych (etap I choroby) lub wczesnych powikłań narządowych, np. zapalenia stawów, neuroboreliozy (etap II choroby). Ma ona wtedy największą skuteczność. 

Leczenie w pierwszym, najwcześniejszym etapie infekcji polega na doustnym podawaniu antybiotyków. Stosuje się najczęściej:

• amoksycylinę w dawce 500-1000 mg trzy razy dziennie przez 14-28 dni;
• doksycyklinę 100 mg dwa razy dziennie (przyjmując ten antybiotyk, należy pamiętać o unikaniu ekspozycji na słońce) przez 14-28 dni;
• cefuroksym 500 mg dwa razy dziennie przez 14-28 dni;
• azytromycynę 250 mg dwa razy dziennie przez 5-10 dni.

W terapii boreliozowego zapalenia stawów również wykorzystuje się antybiotyki. Najczęściej jest to doksycyklina 100 mg podawana dwa razy dziennie bądź też ceftriakson 2000 mg podawany dożylnie. Oba leki podawane są przez 28-30 dni. Jeżeli po tym czasie leczenie okaże się nieskuteczne, można ponownie podjąć próbę antybiotykoterapii. Jeśli mimo to terapia antybiotykami wciąż nie przynosi oczekiwanych rezultatów, możliwe, że przyczyna objawów leży gdzieś indziej bądź też pacjent ma wrodzone predyspozycje do zapaleń stawów (haplotyp HLA DR4). W takim przypadku przedłużanie antybiotykoterapii nie będzie skuteczne, natomiast naraża pacjenta na poważne działania niepożądane przyjmowanych leków. Zamiast tego stosuje się np. niesteroidowe leki przeciwzapalne lub operacyjne metody leczenia.

Neuroborelioza, czyli infekcja układu nerwowego przez krętki Borrelia, może przejawiać się w różnorodny sposób. W zależności od manifestacji klinicznej stosuje się odmienne sposoby leczenia. W przypadku rozpoznania:

• porażenia nerwów czaszkowych (najczęściej nerwu twarzowego) leczenie obejmuje doksycyklinę 100 mg stosowaną dwa razy dziennie przez 14-28 dni;
• zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych - doksycyklinę 100 mg dwa razy dziennie doustnie lub ceftriakson 2000 mg raz dziennie dożylnie przez 14-28 dni;
• zapalenie mózgu, korzeni nerwowych bądź naczyń - ceftriakson 2000 mg raz dziennie przez 21-28 dni.

Teoria głosząca, że w terapii boreliozy niezbędna jest długotrwała, trwająca nawet przez kilka lat antybiotykoterapia, została zapoczątkowana przez członków International Lyme and Associated Diseases Society (ILADS). Poglądy głoszone przez tę organizację spotykane są z powszechną krytyką specjalistów od chorób zakaźnych na całym świecie. Ośrodki z alternatywnymi metodami leczenia, działające według zaleceń ILADS, próbują przekonać, że standardowe sposoby terapii boreliozy są nieskuteczne lub pomagają jedynie niewielkiemu odsetkowi pacjentów (ok. 50 proc.). Zamiast tego zalecają oni długotrwałe przyjmowanie antybiotyków, które według nich jest najskuteczniejszą metodą pozwalającą pozbyć się krętków z organizmu.

Prawda wygląda jednak zupełnie inaczej. W badaniu z 2010 roku, opublikowanym w magazynie "Clinical Infectious Diseases", wśród 600 osób, u których zastosowano standardowe leczenie boreliozy antybiotykiem przyjmowanym przez 16 dni, jedynie u sześciu osób (zaledwie 1 proc.) stwierdzono nawrót choroby w ciągu dwóch lat od zakończenia terapii. Oznacza to, że krótkotrwała antybiotykoterapia boreliozy ma skuteczność 99 proc. Nie ma więc żadnych wskazań co do tego, aby rutynowo u każdej osoby z potwierdzonym zakażeniem stosować długotrwałe leczenie antybiotykami. 

Jeśli krótkotrwała terapia boreliozy okaże się u danej osoby nieskuteczna, możliwe, że należy szukać innych możliwych przyczyn objawów. Przykładowo - dodatnie odczyny serologiczne w kierunku boreliozy mogą pojawiać się w przebiegu m.in. chorób autoimmunologicznych. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Czy połknięcie kleszcza jest niebezpieczne? Oto co usłyszała od lekarza

Skuteczny sposób na kleszcze. Nienawidzą tego zapachu

Posadź te rośliny w ogrodzie. Kleszcze będą go omijały z daleka