Sny w gorączce. Jak i o czym śnimy, kiedy jesteśmy chorzy?
Bóle głowy i mięśni, dreszcze, uczucie rozbicia - to objawy, które zwykle towarzyszą gorączce. Sny gorączkowe jako symptom gorączki wymieniane są rzadziej lub wcale. Co należy przez nie rozumieć? Jak tłumaczą naukowcy, osoby doświadczające gorączki nierzadko opisują swoje sny jako negatywne, dziwaczne i emocjonalnie intensywne. Badania naukowe nad tym zjawiskiem są ograniczone, ale przybliżymy to, co do tej pory ustalono.
Stan podgorączkowy występuje, gdy temperatura mierzona pod pachą nie przekracza 38 st. - mieści się w przedziale od 37,1 do 38 st. Gdy termometr pokazuje ponad 38 st., mamy już do czynienia z gorączką.
Podwyższona temperatura ciała to naturalna reakcja organizmu na inwazję czynników zewnętrznych. To sygnał, że organizm został zaatakowany i rozpoczął walkę. Stan podgorączkowy najczęściej wywoływany jest przez infekcje toczące się w organizmie, zwykle o etiologii wirusowej (do takich zaliczamy np. przeziębienie). Może wskazywać również na zaburzenia hormonalne czy choroby autoimmunologiczne. Gorączka także może świadczyć o wielu różnych chorobach, w tym nowotworowych, ale najczęściej pojawia się w przebiegu infekcji bakteryjnych.
Do objawów, które zwykle towarzyszą gorączce, zalicza się:
- bóle głowy,
- bóle mięśni,
- dreszcze,
- szczękanie zębami,
- uczucie pragnienia,
- osłabienie, uczucie rozbicia,
- nadmierną potliwość,
- rumieńce,
- brak apetytu,
- objawy ze strony układu oddechowego - w tym kaszel i trudności z oddychaniem.
Sny gorączkowe, określane tak przez badaczy, również zaliczane są do objawów występujących przy gorączce. U osób z wysoką gorączką, jak się zauważa, sny mogą być bardziej żywe od innych, często dziwaczne i nieprzyjemne.
Podczas badań w 2013 roku, które skupiały się na obserwacji i analizie objawów gorączki, 11 proc. uczestników zgłosiło występowanie "dziwnych" snów. Jedna z osób wspomniała o śnie, który występował u niej w okresie dojrzewania, a powrócił podczas niedawnej gorączki. Inna opisała sny, które wydawały się wielokrotnie przechodzić od przyjemnych do niepokojących sytuacji.
W badaniu z 2016 roku, o którego wynikach donosił m.in. "Time", udokumentowano rodzaje snów, które występowały w gorączce, a następnie porównano je z tymi występującymi w dobrym stanie zdrowia. "Sny gorączkowe są bardziej dziwaczne, bardziej negatywnie nastrojone i zawierają mniej interakcji społecznych niż normalne sny" - zauważa Michael Schredl, jeden z autorów badania, profesor Centralnego Instytutu Zdrowia Psychicznego w Niemczech.
Niemal wszyscy uczestnicy badania, którzy doświadczyli snów gorączkowych, zaklasyfikowali je jako negatywne. Stwierdzili też, że były one o wiele bardziej "intensywne emocjonalnie" niż ich zwykłe sny. Chorzy śnili m.in. o stworach z przerośniętymi rękami i nogami, gigantycznych owadach czy czerni, która "powoli rozprzestrzenia się po całym ciele". W snach związanych z występowaniem gorączki częściej pojawiały się również elementy związane ze zdrowiem i poczuciem temperatury.
Dokładna przyczyna występowania takich snów podczas gorączki nie jest znana.
"Niektórzy badacze spekulują, że 'przegrzany' mózg wpływa na przetwarzanie poznawcze i dlatego gorączkowe sny są dziwniejsze od typowych snów. Gorączka może również zakłócać fazę snu REM (marzenia senne są typowe dla tego stadium - red.), co może prowadzić do innych zmian snu, w tym niecodziennych snów" - wskazuje Sleep Foundation.
"Sen REM jest niezbędny do kontrolowania temperatury, a gorączka tę fazę tłumi" - zwraca uwagę dr J. Allan Hobson, badacz snu, którego słowa przywołuje "Time". Przypomina się przy tym, że gorączka może również wywoływać halucynacje czy dezorientację.
Cytowany wyżej prof. Schredl wskazuje, że niektórzy badani śnili o płonących chmurach czy topiących się posągach, na co wpływ mogła mieć świadomość mózgu o cieple wywołanym gorączką. Wpisywałoby się to w hipotezę ciągłości snów - naukowcy utrzymują, że nasze sny często odzwierciedlają ostatnie aspekty naszego życia na jawie. Nie byłoby wtedy nic dziwnego w tym, że po spędzeniu dnia w domu, w łóżku, i w czasie zmagań z gorączką, sny mogą być nieprzyjemne i pozbawione interakcji społecznych.
Badań na temat snu w gorączce jest niewiele. Wciąż o wiele więcej jest pytań niż odpowiedzi. Często powtarzanym pytaniem jest np. to, czy takim dziwnym snom można zapobiec.
Jak zwracają uwagę badacze, większość snów ma miejsce podczas fazy REM, kiedy mięśnie tracą napięcie i wiotczeją. Dzięki temu, kiedy marzenia senne się pojawiają, śpiący nie jest w stanie wykonywać ruchów i nie może przypadkowo się zranić. Osoby doznające snów gorączkowych mogą jednak wybudzać się niespokojne lub czuć się nieswojo.
Chociaż nie ma jednego sposobu zapobiegania snom gorączkowym, sama walka z gorączką może zmniejszyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Na takie działania, jak wskazuje Sleep Foundation, składają się: spożywanie dużej ilości płynów (by zapobiec odwodnieniu), wysypianie się (sen pomaga organizmowi w powrocie do zdrowia w czasie choroby), a także przyjmowanie leków przeciwgorączkowych.
CZYTAJ TAKŻE:
Dieta na dobry sen. Co jeść, a czego nie jeść przed snem?
