Tego jedzenia unikaj, bo nie zaśniesz. Nietolerancja histaminy objawia się wieczorem i w nocy

Jednym z objawów nietolerancji histaminy jest bezsenność. Aby poradzić sobie z problemami ze snem, warto sięgnąć do przyczyny, czyli zaburzeń gospodarki histaminowej. Czym właściwie jest histamina i kiedy występuje? Jakie osoby są na nią szczególnie narażone? 

Histamina jest aminą, która pełni szereg ważnych funkcji. Syntezowana jest przez organizm, ale może być przyjmowana wraz z pokarmem. Występuje przede wszystkim w tkance łącznej: skórze i błonach śluzowych. Histamina odpowiada za kontrolę mięśni gładkich, wydzielania gruczołowego czy neuroprzewodnictwa. Bierze udział także w różnicowaniu i podziału komórek - gojeniu się ran czy rozwoju płodu. Niestety zbyt duża jej ilość w organizmie może spowodować dolegliwości skórne, zaburzenia w pracy mózgu, serca czy płuc.  

Za regulację poziomu histaminy w organizmie odpowiada enzym - oksydaza diaminowa (DAO), która prowadzi do rozpadu histaminy. Zaburzenia w syntezowaniu enzymu DAO mogą doprowadzić do nietolerancji histaminy - czyli nieimmonulogicznej nietolerancji pokarmowej. W jej wyniku po spożyciu pokarmów z dużą ilością histaminy dochodzi do niepokojących objawów. Wyróżnia się trzy typy nietolerancji histaminy w zależności od jej przyczyny: 

• Pierwotna nietolerancja histaminy - spowodowana jest zmianami genetycznymi, które upośledzają syntezę enzymu DAO. 
• Wtórna nietolerancja histaminy - powstaje na skutek zmian zapalnych w obrębie błony śluzowej pokarmowego. Najczęściej ma charakter czasowy. 
• Wtórna nietolerancja histaminy powstała na skutek przyjmowania niektórych leków, które upośledzają produkcję DAO lub zwiększają syntezę histaminy. Wśród nich znajdują się niektóre leki antyarytmiczne, przeciwhistaminowe I generacji, przeciwwymiotne czy antybiotyki.  

Nietolerancja histaminowa objawia się na różne sposoby. Można zauważyć m.in. rumień czy zaczerwienienie skóry, łzawienie oczu, zawroty i bóle głowy, zmniejszona koncentracja, czy objawy ze strony układu pokarmowego, duszności czy katar. Jednym z objawów może być także zaburzenie cyklu snu i czuwania oraz nadmierne pobudzenie, które prowadzą do uporczywej bezsenności.  

Jednym ze sposobów leczenia nietolerancji histaminy jest dieta anyhistaminowa, której celem jest wyeliminowanie produktów o wysokim stężeniu histaminy. Dietetycy wskazują także na pewne sposoby przetwarzania produktów, które prowadzą do akumulacji histaminy np. kwaszenie. Warto także wiedzieć, że histamina jest odporna na temperaturę, dlatego obróbka cieplna produktów z wysokim jej stężeniem nie zmieni ilości w pokarmie. Z diety osób z nietolerancją histaminy powinny zostać wykluczone następujące produkty: 

• konserwy, fermentowane produkty rybne,  
• twarde dojrzałe sery (parmezan, grana padano), 
• wędliny,
• półtwarde dojrzewające sery (camembert, gouda, cheddar, feta), 
• tłuste ryby, 
• warzywa: pomidory, szpinak, kapusta kiszona, kiszonki, bakłażan, szparagi, 
• wina i piwa, 
• owoce m.in: limonka, pomarańcza, grapefruit, awokado, śliwki, 
• fermentowane sojowe produkty, 
• czekolada, 
• orzechy: włoskie, ziemne, pistacje, nerkowca.  

Skuteczność suplementacji witaminą C, miedzią czy witaminą B6, które pobudzają produkcję enzymu DAO, w leczeniu nietolerancji histaminy nie zostało potwierdzone naukowo. Brak jest również badań na korzystne działanie antyhistaminowe probiotyków.

Sposobem na bezsenność może być także redukcja stresu i odpowiednia higiena snu np. regularne godziny snu, wyciszenie przed snem, przewietrzenie sypialni. Stres może być przyczyną nadmiernego wyrzutu histaminy endogennej, co doprowadza do zaostrzenia objawów nietolerancji histaminy, a tym samym stać się przyczyną bezsenności.

Przejściowa bezsenność może dotyczyć każdego. U osób zdrowych jest najczęściej wywołana stresem lub złym stylem życia i higieną snu. Często towarzyszy także stanom depresyjnym i ma przyczyny o podłożu psychicznym. Jednak to nie jedyne przyczyny bezsenności. Częste wybudzanie się w nocy i zaburzenia faz snu mogą być spowodowane przez nieprawidłowości w oddechu, ale także liczne choroby wewnętrze do których należą m.in.: 

• zaawansowana niewydolność nerek, 
• schorzenia układu krążenia i nadciśnienie tętnicze, 
• stan przedrzucawkowy w ciąży, 
• schorzeniach przewodu pokarmowego sen może być zaburzony przez nocne objawy chorobowe (ból, refluks żołądkowo-przełykowy, biegunka), 
• zespół nadwrażliwego jelita, 
• choroba zwyrodnieniowa stawów i choroba reumatoidalna, 
• wszystkie schorzenia nowotworowe,  
• nadczynność tarczycy, 
• mononukleoza zakaźna.  

W tym, jak leczyć bezsenność z pewnością pomoże ustalenie jej przyczyny. Wbrew pozorom problem może nie leżeć w nadmiernym stresie czy problemach psychicznych. Przyczyną bezsenności może być nietolerancja histaminy czy wiele innych chorób wewnętrznych. Podjęcie odpowiedniego leczenia pomoże także pozbyć się bezsenności.  

Bibliografia: 

Bartuzi M., Ukleja-Sokołowska N., Nietolerancja histaminy, a dieta współczesnego człowieka, “Alergia Astma Immunologia", 2021, 26 (4), s. 82-88 

Buczyłko K., Bartnicka A., Kruszewski J., i in., Wytyczne diagnostyki i postępowania w nietolerancji histaminy, “Alergologia Polska - Polish Journal of Allergology", 2023, 10, 3, s. 141-151 

Durska G., Histamina, Medycyna Praktyczna, 

Pierzchała W., Oławska-Dzierżęga A., Zaburzenia snu w chorobach wewnętrznych, “Forum Medycyny Rodzinnej" 2007, tom 1, nr 1, s. 50-57.  

Przeczytaj również: 

Te produkty nasilają nietolerancje histamin. Po spożyciu spodziewaj się przykrych objawów 

Rola snu w życiu człowieka. Bezsenność zagraża zdrowiu  

Wyciszają umysł, rozluźniają ciało. Zastosuj, a zaśniesz w mgnieniu oka bez leków