Spis treści:
- Nowotwór - czyli co?
- Jak dzieli się nowotwory?
- Jakie objawy mogą wskazywać na nowotwór?
- Jakie badania pozwolą na wczesne wykrycie nowotworu?
Nowotwór - czyli co?
Diagnoza nowotworu bez wątpienia napawa przerażeniem, chociaż rokowanie zależy od wielu czynników m.in. rodzaju nowotworu, obecności przerzutów, lokalizacji, wieku pacjenta i współistnienia innych chorób. Dla powodzenia terapii niezwykle istotny jest czas wykrycia nowotworu - im wcześniejsze stadium, w którym zostanie postawiona diagnoza, tym większa szansa, że leczenie przyniesie spodziewane rezultaty.
Żeby mówić do objawach mogących być pierwszym sygnałem nowotworu, warto poznać definicję tej choroby, która ciągle rozumiana jest błędnie. Otóż nowotwór, to nieprawidłowa tkanka, która powstaje z jednej komórki organizmu, występują w niej zaburzenia różnicowania się komórek i ich niekontrolowany podział, spowodowany mutacjami w genach odpowiedzialnych za regulację cyklu komórkowego (protoonkogeny i antyonkogeny). Jak wynika z definicji, nowotwory nie mogą rozwinąć się w komórkach, które utraciły zdolność do podziałów np. w dojrzałych komórkach mięśnia sercowego i neuronach.
Co ważne nie należy używać zamiennie terminów: ,,nowotwór" i ,,rak", ponieważ każdy rak jest nowotworem złośliwym, ale nie każdy nowotwór złośliwy to rak. Raki to nowotwory złośliwe pochodzenia nabłonkowego, poza nimi wyróżniamy również: chłoniaki, mięsaki, czerniaki i nowotwory ośrodkowego układu nerwowego, w zależności od tego, z jakiego rodzaju komórek pochodzą.
Jak dzieli się nowotwory?
Nowotwory dzieli się łagodne i złośliwe. Te pierwsze są zdecydowanie częstsze i cechują się większym zróżnicowaniem, to znaczy, że są bardziej podobne do prawidłowych tkanek niż nowotwory słabo zróżnicowane, ponadto rzadziej dają przerzuty. Z kolei stopień zaawansowania choroby nowotworowej jest oparty na takich czynnikach jak: lokalizacja pierwotnego nowotworu, jego wielkość i rozszerzenie się na pobliskie węzły chłonne oraz liczba ognisk nowotworowych, obecnych w organizmie.
Jakie objawy mogą wskazywać na nowotwór?
Oczywiste jest, że objawy nowotworu są różne w zależności od tego, jakiego narządu dotyczy. Istnieją jednak dolegliwości które, zwłaszcza jeżeli utrzymują się przez dłuższy czas, powinny skłonić do wizyty u lekarza i pogłębienia diagnostyki:
- powiększone węzły chłonne - trwające powyżej dwóch tygodni, u dorosłych może wskazywać guzki piersi, szczególnie jeśli powiększeniu ulegają węzły chłonne obojczykowe i piersiowe;
- guz w jamie brzusznej wyczuwalny przez powłoki skórne;
- poranny ból głowy niebędący migreną, zaburzenia równowagi, nierówność szpar powiekowych, nagłe zaburzenia widzenia- mogą sugerować nowotwory układu nerwowego;
- zwiększona łamliwość kości, utykanie, ból układu ruchu - to objawy mogące wskazywać na nowotwór kości, lub przerzuty do nich;
- zgaga - poza tym, że może świadczyć o niestrawności lub zapalenia żołądka, może również być objawem nowotworu;
- często nawracające i przedłużające się infekcje - mogą wskazywać na nowotwór układu chłonnego;
- zmęczenie - a zwłaszcza zmęczenie, któremu towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych, bóle kości, zaburzenia rytmu serca, osłabienie i zmiana rytmu wypróżnień- są typowymi objawami szpiczaka mnogiego, czyli nowotworu złośliwego układu krwiotwórczego;
- problemy z oddawaniem moczu - mogą wskazywać na raka prostaty, pęcherza lub guzy zlokalizowane w miednicy mniejszej;
- kaszel - występujący u osób palących i połączony z krwiopluciem jest wskazaniem do natychmiastowej wizyty u lekarza;
- niezamierzona utrata masy ciała - można powiedzieć, że nowotwór dosłownie ,,żywi się ciałem", dlatego niepokojące spadki wagi, niebędące wynikiem diety powinny być sygnałem, że z organizmem dzieje się coś niedobrego;
- chrypka - towarzyszy zwykle palaczom, chociaż może pojawiać się również w czasie infekcji, niestety bywa także objawem raka krtani. Warto podkreślić, że jeżeli nowotwór krtani zostanie wykryty we wczesnym etapie, udaje się wyleczyć aż 98 proc. pacjentów.
Zobacz również:
Jakie badania pozwolą na wczesne wykrycie nowotworu?
O ile przed nowotworem nie sposób się uchronić, to zdrowy tryb życia może zminimalizować ryzyko jego powstawania. Co tak właściwie oznacza zdrowy tryb życia? Przede wszystkim unikanie używek, dbanie o prawidłową ilość snu, zbilansowanie diety, ćwiczenia fizyczne i poddawanie się badaniom profilaktycznym.
Najprostsze badania, które mogą powiedzieć wiele o stanie zdrowia, mogą być zlecone przez lekarza rodzinnego, należą do nich np.: morfologia, PSA, USG, kolposkopia, cytologia, mammografia - część z tych badań można wykonać w ramach akcji promujących zdrowie. Istnieją również badania genetyczne, które pozwalają określić czy pacjent jest obarczony genetyczną predyspozycją do zachorowania na nowotwór.
CZYTAJ TAKŻE:
Nowotwory narządów szyi i głowy. Kieruj się zasadą "jeden przez trzy"
Długotrwała chrypka? To może być rak krtani
