Krzywa przegroda to niezwykle częsta wada. Wyjaśnia wiele uciążliwych objawów

Przegroda nosowa to cienka struktura anatomiczna, która dzieli jamę nosową na pół. Składa się z części błoniastej, chrzęstnej oraz kostnej, a pokryta jest błoną śluzową. W jamie nosowej dochodzi do oczyszczania, ogrzewania i nawilżania wdychanego powietrza, które jest dalej transportowane do płuc. To właśnie dlatego nos pełni niezwykle ważną funkcję w procesie oddychania. Ewentualne nieprawidłowości związane z budową przegrody nosowej, np. jej skrzywienie, mogą prowadzić do różnych zaburzeń spowodowanych zmianami w przepływie powietrza, które mogą zmniejszać komfort życia i wymagać interwencji chirurgicznej.

Skrzywienie przegrody nosowej bywa związane zarówno z czynnikami wrodzonymi, jak i nabytymi, najczęściej urazami, takimi jak złamania kości twarzoczaszki, nosa czy przegrody. 

Do głównych przyczyn występowania opisywanej wady zaliczamy:

• urazy mechaniczne w okresie dzieciństwa i dorosłości, m.in. na skutek uprawiania sportów, upadków, wypadków komunikacyjnych, bójek;
• uraz okołoporodowy związany z przejściem główki dziecka przez kanał rodny;
• złe ułożenie płodu w macicy, które powoduje odkształcenie nosa;
• predyspozycje genetyczne.

Skrzywienie przegrody nosowej to częsta deformacja obecna u nawet 80 proc. populacji. Mimo że idealnie prosta przegroda to rzadkość, w większości wada jest na tyle mała, że nie daje o sobie znać. Jednak u wielu osób objawy tej patologii utrudniają normalne, codzienne funkcjonowanie. Symptomy nie są identyczne u wszystkich i mogą obejmować problemy funkcjonalne oraz estetyczne, które często ze sobą współistnieją. 

Do najczęstszych dolegliwości przemawiających za skrzywieniem przegrody nosowej należą:

• trudności w oddychaniu przez nos i ciągłe uczucie zatkania spowodowane ograniczonym przepływem powietrza przez jedną lub obie jamy nosowe;
• chrapanie i bezdechy senne;
• dokuczliwe bóle głowy i twarzoczaszki;
• upośledzenie węchu w przypadku znacznego skrzywienia przegrody;
• nawracające infekcje górnych dróg oddechowych: gardła, migdałków, zatok przynosowych;
• ostre i przewlekłe stany zapalne ucha środkowego;
• krwawienia z nosa;
• problemy estetyczne związane ze zniekształceniem nosa.

Wszelkie objawy wpływające znacząco na jakość życia powinny być skonsultowane ze specjalistą laryngologii, który oceni stan pacjenta i zaproponuje odpowiednie leczenie.

Leczenie skrzywionej przegrody nosowej obejmuje interwencję chirurgiczną, zwłaszcza gdy deformacja powoduje istotne problemy zdrowotne. Zabieg wykonuje się też często ze względów estetycznych, jednak za główne wskazanie uważa się zaburzenia drożności nosa powodujące trudności w oddychaniu.

Operacja przegrody nosowej zwana jest septoplastyką i może być przeprowadzona zarówno w znieczuleniu miejscowym, jak i ogólnym, które dobiera się na podstawie zaawansowania wady, jednak zdecydowanie częściej korzysta się z pełnej narkozy. Zabieg trwa ok. godziny i polega na korygowaniu chrząstki i kości przegrody w taki sposób, by struktura znajdowała się w prostej pozycji. Miejsca cięcia są zaszywane, a zabieg kończy się założeniem specjalnej tamponady, która zapobiega krwawieniu i stabilizuje zoperowaną przegrodę. 

Po operacji pacjenci potrzebują ok. tygodnia rekonwalescencji, w czasie której powinno się unikać wysiłku fizycznego, gorących kąpieli czy korzystania z sauny.

Tak jak każdy zabieg chirurgiczny również septoplastyka wiąże się z ewentualnymi powikłaniami, które występują u bardzo niewielkiego odsetka pacjentów. Do skutków ubocznych operacji korekcji skrzywienia przegrody nosowej należą:

• nadmierne krwawienia z nosa,
• krwiak, ropień przegrody nosowej,
• perforacja przegrody,
• przejściowe bóle i zaburzenia w obrębie zębów i twarzoczaszki,
• czasowa utrata lub zaburzenia węchu.

W przypadku wystąpienia powikłań lub utrzymujących się po okresie rekonwalescencji dolegliwości bólowych należy koniecznie skontaktować się z lekarzem. 

Źródła:

Zatoński T., Choroby nosa i zatok przynosowych, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław, 2023.

Theissing J., Rettinger G., Werner J.A., Otorynolaryngologia. Chirurgia głowy i szyi, Wydawnictwo Medipage, 2014.

CZYTAJ TAKŻE: 

Sprzyja udarowi mózgu, nadciśnieniu i zaburzeniom rytmu serca. Uważaj na bezdech senny

Najlepszy sposób na odśluzowanie nosa i zatok. Składniki masz w domu

Zagrzybione zatoki dają mylące sygnały. Diagnoza umyka nawet lekarzom