Zespół krótkiego jelita. Czy może zagrażać życiu?
Spożywany pokarm i pita woda pozwalają na podtrzymanie funkcji życiowych, jednak warunkiem tego by dotarły do każdej komórki organizmu, jest ich wchłanianie przez jelito cienkie. A co jeśli jelito jest za krótkie, by prawidłowo spełniać swoją funkcję? Z takim problemem borykają się pacjenci cierpiący na zespół krótkiego jelita. Chociaż wspomniany zespół jest chorobą rzadką, to nie można go bagatelizować, ponieważ zaniechanie leczenia może prowadzić do zgonu. Czym jest ta choroba i jak się objawia?
To jaką chorobą jest zespół jelita cienkiego, zdradza w zasadzie sama jego nazwa. Otóż z tą przypadłością zmagają się najczęściej osoby, u których w wyniku interwencji chirurgicznej doszło do usunięcia fragmentu jelita cienkiego, a więc jest ono krótsze niż u ludzi zdrowych. Co z tego wynika? Skrócone jelito przestaje pełnić swoje funkcje, a więc utrudnione staje się wchłanianie substancji odżywczych i wody, pacjenci tracą te składniki wraz z uciążliwymi biegunkami, co prowadzi do niedożywienia organizmu. Nie podjęcie odpowiedniego leczenia powoduje skrajne wyniszczenie i może prowadzić do śmierci chorego. Na szczęście zespół krótkiego jelita jest chorobą rzadką. W Polsce częstość zachorowań wynosi 6 osób na milion. Co ciekawe, przeprowadzone badania pozwoliły określić, że ryzykiem wystąpienia zespołu krótkiego jelita, obarczone są osoby, u których długość jelita cienkiego nie przekracza 200 cm.
CZYTAJ TAKŻE: Zdrowie mieszka w jelitach
Najpoważniejszą chorobą, w przypadku której często występuje konieczność usunięcia fragmentu jelita cienkiego, jest nowotwór tego narządu. Chociaż nie jest to dla wszystkich oczywiste, to informacja o tym, że zmiana jest operacyjna, jest dobrą wiadomością, ponieważ istnieje szansa, że po usunięciu uszkodzonych tkanek, nie nastąpi wznowa choroby. Do innych przyczyn zespołu krótkiego jelita, zalicza się:
- martwica jelita - wywołana najczęściej przez zakrzep lub zator;
- choroba Leśniowskiego-Crohna;
- skręt jelita;
- zadzierzgnięcie jelita;
- obecność przetok;
- ciężkie zaburzenia wchłaniania - występujące w przebiegu różnych chorób metabolicznych np. celiakii opornej na leczenie, lub mukowiscydozy.
Jelito cienkie, będące częścią układu pokarmowego, umożliwia wchłanianie, trawienie i metabolizowanie substancji odżywczych. Do wspomnianych substancji odżywczych, należą: witaminy, tłuszcze, białka i węglowodany, z czego część z nich na różnych odcinkach przewodu pokarmowego jest rozkładana przez enzymy trawienne. Objawy zespołu krótkiego jelita są związane z utraceniem przez jelito cienkie wymienionych funkcji, dlatego pacjenci cierpiący na tę chorobę, najczęściej zmagają się z:
- zaburzeniami wodno-elektrolitowymi;
- biegunką;
- niedokrwistością z niedoboru żelaza;
- zaburzeniami krzepnięcia;
- chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy;
- zaburzeniami czynności serca i wątroby;
- kamicą żółciową i nerkową.
Proces leczenia dzieli się na okresy: okres pooperacyjny, okres adaptacyjny i okres leczenia długotrwałego. W pierwszym z nich lekarze skupiają się na wyrównaniu gospodarki wodno-elektrolitowej pacjenta i zahamowaniu biegunki. Wprowadza się również żywienie pozajelitowe, czyli podawanie substancji odżywczych drogą dożylną, po to by nie doszło do wyniszczenia i drastycznego spadku masy ciała. Dąży się również do podawania żywienia dojelitowego, by przyspieszyć adaptację jelita do podjęcia właściwych mu funkcji.
W okresie adaptacyjnym żywienie pozajelitowe jest stopniowo ograniczane na korzyść żywienia drogą doustną.
Z kolei okres leczenia długotrwałego zakłada całkowite leczenie żywieniowe lub jedynie uzupełniające żywienie doustne albo dojelitowe. Co się tyczy rokowania: w przypadku zespołu krótkiego jelita nie można mówić o całkowitym wyleczeniu, a jedynie o adaptacji pozostawionego odcinka jelita do nowych funkcji. Dieta pacjentów cierpiących na zespół krótkiego jelita powinna być lekkostrawna, niezawierająca surowego błonnika i określonych cukrów, a także nadmiernych ilości kwasów tłuszczowych.
CZYTAJ TAKŻE: