Choroba wrzodowa. Czym są wrzody trawienne i jak je leczyć?
Charakterystyczny ból w nadbrzuszu, uczucie pełności oraz wymioty to charakterystyczne objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jest jedną z najczęstszych chorób układu pokarmowego i cierpi na nią aż 10 proc. populacji wśród osób dorosłych. Czym są wrzody żołądka? Jak objawia się ta choroba i czy istnieją skuteczne metody leczenia?
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy to okresowe pojawianie się wrzodów w tych organach. Wrzód przewodu pokarmowego jest ubytkiem w błonie śluzowej, prowadzącym do stanu zapalnego i martwicy. Wrzody pojawiają się na skutek zaburzeń między czynnikami podrażniającymi żołądek i dwunastnicę, czyli kwasem solnym i pepsyną, a czynnikami ochronnymi - czyli prawidłową błoną śluzową układu pokarmowego.
Wrzody najczęściej pojawiają się w opuszce dwunastnicy i żołądku, ale również w dolnej części przełyku i pętli dwunastnicy.
Za powstawanie wrzodów żołądka odpowiedzialne są głównie czynniki zewnętrzne. Choroba może pojawić się na skutek przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ketoprofen, ibuprofen.
Na wrzody trawienne narażeni są również nałogowi palacze, ponieważ substancje zawarte w dymie tytoniowym podrażniają śluzówkę przewodu pokarmowego, prowadząc do zaburzeń między czynnikami podrażniającymi, a ochronnymi.
Jako czynnik wywołujący chorobę wrzodową podaje się również predyspozycje genetyczne. Zwiększonym ryzykiem zachorowania wykazują się osoby, u których występuje grupa krwi 0. Jeśli w rodzinie były przypadki choroby wrzodowej, u krewnych pierwszego stopnia ryzyko zachorowania wzrasta trzykrotnie.
Ponadto uznaje się, że stres jest czynnikiem, który zwiększa prawdopodobieństwo występowania choroby wrzodowej. Jego występowanie niekorzystnie wpływa na dietę oraz metabolizm, jego nadmiar może zatem zaostrzać stany zapalne w błonie śluzowej układu pokarmowego.
Zakażenie bakterią odpowiada za około 80 proc. przypadków wrzodów żołądka. Jest odporna na kwaśne środowisko żołądka, produkuje toksyny, które uszkadzają śluzówkę żołądka i dwunastnicy, zwiększa wydzielanie gastryny i w konsekwencji powoduje owrzodzenia w układzie pokarmowym.
Więcej o Helicobacter pylori przeczytasz TUTAJ.
Typowymi objawami choroby wrzodowej są bóle głodowe, które najczęściej pojawiają się z rana, na czczo. Ból jest piekący, wywołujący dyskomfort w nadbrzuszu. Oprócz tego, nagły i silny ból pojawia się na 1-3 godzin po spożyciu posiłku i przemija po przyjęciu leków zobojętniających kwas solny w żołądku. Ponadto wrzodom towarzyszą takie objawy, jak:
- wzdęcia
- zaparcia
- spadek apetytu
- kwaśne odbijanie się
- zgaga
- spadek masy ciała
Żeby rozpoznać chorobę wrzodową należy wykonać badanie endoskopowe, zwane gastroskopią. Tylko na podstawie badania obrazowego można stwierdzić obecność ubytków i stanu zapalnego w przewodzie pokarmowym. By wykryć obecność bakterii Helicobacter pylorii pobiera się wycinek , by wykonać badanie histopatologiczne lub hodowlę bakteryjną.
W przypadku przerwania ściany wrzodu, treść żołądkowa dostaje się do poza układ pokarmowy, wywołując silny i nagły ból brzucha. Taka sytuacja wymaga pilnej interwencji chirurgicznej, należy zatem niezwłocznie udać się na najbliższy SOR lub wezwać karetkę pogotowia. Inne objawy perforacji wrzodu żołądka to:
- krwawienie z przewodu pokarmowego widoczne w stolcu lub wymiotach,
- silne napięcie powłok brzusznych,
- płytki oddech,
- przyspieszona akcja serca,
- pogarszający się stan ogólny.
Wrzód, który perforował, leczy się chirurgicznie poprzez zaopatrzenie pękniętego miejsca w ścianie żołądka. Pacjentowi nie podaje się żadnych pokarmów, a nawadnianie następuje poprzez podanie płynów dożylnie. Konieczne może być również wdrożenie antybiotykoterapii.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko perforacji wrzodów jest palenie papierosów, spożywanie alkoholu oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Jeśli stwierdzono obecność bakterii Helicobacter pylori, leczenie polega na wdrożeniu antybiotyków oraz leków zmniejszających wydzielanie kwasu solnego. W tym celu stosuje się leki będące inhibitorami pompy protonowej, takie jak omeprazol czy pantoprazol. Inne substancje zobojętniające znaleźć można w suplementach bez recepty, takich jak glin, magnez czy kwas alginowy.
W okresie leczenia wrzodów trawiennych zaleca się stosowanie diety, która wspomaga proces rekonwalescencji. Zaleca się zrezygnowanie z soli oraz unikanie smażonego i pieczonego jedzenia. Należy wyeliminować również kefiry, sery, jaja, tłuste mięso, surowe owoce oraz słodycze na bazie czekolady.
CZYTAJ TAKŻE:
