Brokuł łagodzi stany zapalne i chroni przed rakiem. Ale nie każdy może go jeść
Brokuły cenimy przede wszystkim ze względu na ciekawy smak i to, że można je przyrządzać na wiele sposobów. Przyjrzymy się im bliżej - wyjaśnimy, dlaczego warto wprowadzić brokuły do swojej diety i kto nie może po nie sięgać pod żadną postacią
Rodzaj Brassica (rodzina Brassicaceae lub Cruciferae) obejmuje dużą liczbę warzyw, w tym między innymi brokuły, kalafior, brukselkę, kalarepę, kapustę i gorczycę, które są uprawiane ze względu na jadalne kwiatostany, mięsiste łodygi, korzenie lub oleje, które są ekstrahowane z ich nasion. Brassica oleracea pochodzi ze wschodniego obszaru Morza Śródziemnego i został sprowadzony do Europy, zwłaszcza do Włoch, w średniowieczu. Pierwsze wzmianki na ich temat pochodzą z 1560 roku.
Jedną z największych zalet brokułów jest zawartość składników odżywczych. Zielone warzywo jest wprost naładowane szeroką gamą witamin, minerałów, błonnika i innych związków bioaktywnych.
90 gramów (jedna średniej wielkości różyczka) surowych brokułów zawiera:
- węglowodany: 6 g,
- białko: 2,6 g,
- tłuszcz: 0,3 g,
- błonnik: 2,4 grama,
- witamina C: 135% RDA,
- witamina A: 11% RDA,
- witamina K: 116% RDA,
- witamina B9 (kwas foliowy): 14% RDA,
- potas: 8% RDA,
- fosfor: 6% RDA,
- selen: 3% RDA.
Brokuły zawierają wysokie dawki antyoksydantów, dlatego bada się je pod kątem właściwości przeciwnowotworowych. Przeciwutleniacze to cząsteczki, które hamują lub neutralizują uszkodzenia komórek spowodowane przez wolne rodniki. Brokuły zaliczane są do warzyw krzyżowych, które - chociaż są bardzo zdrowe - nie powinny być jadane zbyt często.
Więcej o warzywach krzyżowych przeczytasz tutaj
Brokuły mają wysoki poziom glukorafaniny, związku, który podczas trawienia przekształca się w silny przeciwutleniacz zwany sulforafanem. Jego spożywanie może zapobiegać występowaniu chorób cywilizacyjnych.
Udowodniono również, że obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi. Minimalizuje stres oksydacyjny i zmniejsza ryzyko rozwoju chorób przewlekłych. Sulforafan to również związek, który może wspomagać funkcjonowanie mózgu po epizodach niedotlenienia.
Badanie na zwierzętach wykazało, że myszy leczone kempferolem - związkiem zawartym w brokułach - rzadziej doznawały urazów mózgu i stanów zapalnych tkanki nerwowej po zdarzeniu podobnym do udaru. Niektóre składniki odżywcze i związki bioaktywne zawarte w brokułach mogą spowolnić spadek zdolności umysłowych i wspierać zdrowe funkcjonowanie mózgu i tkanki nerwowej.
Kaempferol, flawonoid w brokułach, wykazuje silne właściwości przeciwzapalne. Nie jest to jedyny bioaktywny związek tego typu, który zawiera to niepozorne warzywo. Obecnie przedmiotem badań jest synergiczne działanie tych związków, które mają wykazać właściwości przeciwnowotworowe brokułów. Chociaż dane te są zachęcające, nie są wystarczająco mocne, aby formułować ostateczne oświadczenia dotyczące roli brokułów w leczeniu lub profilaktyce raka.
Brokuły zawierają szeroką gamę składników odżywczych, z których niektóre wspomagają zdrowie jamy ustnej i zapobiegają chorobom zębów. Są dobrym źródłem witaminy C i wapnia, dwóch składników odżywczych związanych ze zmniejszonym ryzykiem chorób przyzębia.
Niektóre źródła twierdzą, że jedzenie surowych brokułów może pomóc ręcznie usunąć płytkę nazębną i wybielić zęby. Dentyści tego nie potwierdzają, ale faktem jest, że ortodonci zalecają chrupanie twardych owoców i warzyw, by niwelować wady zgryzu oraz ćwiczyć stawy żuchwowo-skroniowe.
Warzywa, w tym również brokuły można poddawać różnym zabiegom kulinarnym. Blanszowanie, gotowanie, smażenie i pieczenie - każdy z nich odbywa się w innej temperaturze i innych warunkach, dlatego nie każda różyczka będzie zawierać taką samą ilość dobroczynnych substancji. Wysokie temperatury sprawiają, że ilość witaminy C zostaje zredukowana. To samo dzieje się z rozpuszczalnymi białkami.
Niewielu z nas lubi surowe brokuły, częściej spotykamy entuzjastów chrupania kalafiora. Obróbka cieplna jest zatem niezbędna, ale trzeba ją wykonać szybko. Dlatego dla brokułów najlepszym wyjściem jest blanszowanie lub gotowanie na parze. Warto ograniczyć czas obróbki, bo rozgotowane brokuły nie są smaczne i przestają być atrakcyjne wizualnie.
Co z zupą brokułową? Ugotowanie jarzynowej zupy na zdrowym tłuszczu to jeden z najlepszych i najsmaczniejszych sposobów na jedzenie warzyw. Brokuły urozmaicą warzywną zupę i świetnie smakują jako krem.
Świeże brokuły mają ciemnozielone różyczki bez żadnych przebarwień. Zawsze wybieraj zwarte i twarde warzywo. Sprawdź łodygę - po miejscu ucięcia brokułu możesz ocenić, czy rzeczywiście jest świeży. Jeśli kupiłeś brokuł w folii, natychmiast po przyjściu do domu usuń ją i włóż brokuł do lodówki. Możesz go tak przechowywać do tygodnia.
Niestety, brokuły wpływają na funkcjonowanie tarczycy, ponieważ mają charakter goitrogenny. Oznacza to, że zawierają substancje chemiczne, które hamują funkcjonowanie tarczycy. Brokuły zawierają tiocyjaniany. Te związki są bardzo niebezpieczne, bo ich spożywanie prowadzi do niedoczynności tarczycy, a przez to tycia, zmęczenia czy wypadania włosów.
Jak każde warzywo z rodziny kapustnych brokuły w nadmiarze są ciężkostrawne i mogą powodować gazy. To warzywo o wysokiej zawartości błonnika, dlatego spożywanie zbyt dużej ilości brokułów jest to, że mogą one powodować problemy z wypróżnianiem i podrażnienie jelit.
CZYTAJ TAKŻE:
Ile kalorii mają pomidory i które są najzdrowsze?
Dzięki niemu będziesz mieć serce jak dzwon. Szkodzi na pusty żołądek
