Nieznany Polakom zamiennik ziemniaków. Dostarcza błonnika, potasu i manganu
Jest warzywem podobnym do ziemniaków i batatów. W Europie jest mało znany, jednak w wielu innych częściach świata stanowi podstawowy element posiłków. Jeśli już, to kojarzymy tapiokę, którą się z niego otrzymuje. Maniok to dobre źródło błonnika, potasu czy manganu. Wykazuje szerokie właściwości zdrowotne, ale musi być przygotowywany w odpowiedni sposób. Jak na zdrowie wpływa jedzenie manioku? O czym bezwzględnie trzeba pamiętać?
Maniok jadalny to gatunek rośliny z rodziny wilczomleczowatych, które rosną głównie w tropikach. Pochodzi z Ameryki Południowej, ale uprawiany jest też w Azji czy Afryce. W krajach tropikalnych stanowi jeden z ważniejszych elementów codziennej diety ich mieszkańców. Dostępne są zarówno słodkie, jak i gorzkie odmiany manioku. Do spożycia nadają się prawie wszystkie części rośliny, jednak najczęściej sięga się po bulwy. Są one wykorzystywane w podobny sposób jak ziemniaki czy bataty. Z bulw otrzymuje się też mąkę oraz tapiokę. Nasiona manioku przetwarzane są na olej, natomiast liście, po obróbce termicznej, spożywane są jako warzywo zielone.
Maniok rośnie w postaci krzewów, które osiągają do 3 m wysokości. Liście są długoogonkowe, ciemnozielone. Roślina zakwita drobnymi kwiatami o żółtej barwie. Bulwy korzeniowe mają długość od 30 do 60 cm, są grube i ważą nawet do 4 kg. Pod brązową, chropowatą skórką, kryje się biały lub żółtawobiały miąższ, zazwyczaj słodkawy i bogaty w skrobię.
Maniok zawiera wiele ważnych składników odżywczych. Jego bulwy są dobrym źródłem błonnika oraz witamin i składników mineralnych, a szczególnie witaminy C i kwasu foliowego oraz manganu i potasu. W bulwach manioku znajdziemy też inne witaminy z grupy B, witaminę A, magnez, fosfor, a także wapń. Zawierają niewielkie ilości białka i tłuszczu, co innego liście - te są dobrym źródłem białka. Poza tym zarówno bulwy, jak i liście manioku są bogate w substancje bioaktywne, przede wszystkim polifenole oraz alkaloidy. Co również tyczy się obu - nie nadają się do jedzenia na surowo. Jest to związane z wysoką zawartością glikozydów cyjanogennych, które przekształcają się w silnie trujący cyjanowodór. Szkodliwe dla zdrowia substancje neutralizowane są za sprawą obróbki termicznej oraz technologicznej.
Maniok jest warzywem wysokokalorycznym, z racji tego, że zawiera znaczne ilości węglowodanów w formie skrobi. 100-gramowa porcja gotowanej bulwy manioku zawiera ok. 190 kcal.
Bulwy i liście manioku są źródłem związków o działaniu antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym i immunomodulacyjnym. Silnym przeciwutleniaczem jest m.in. witamina C, ale w manioku znajdują się też polifenole. Ekstrakty z liści manioku wykazują też zdolności do hamowania wzrostu bakterii.
Maniok zawiera sporą ilość błonnika. Porcja bulw manioku (ok. 200 g) dostarcza ponad 3,5 g tego składnika. Błonnik wspomaga prawidłową perystaltykę jelit, pomaga utrzymać optymalny poziom glukozy we krwi, a także zmniejszyć stężenie cholesterolu. Jest też sprzymierzeńcem osób, które walczą z nadmierną masą ciała, ponieważ m.in. zapewnia uczucie sytości.
Maniok to też potas, który odpowiada za utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi. Poza tym mangan, który wspiera metabolizm węglowodanów i utrzymywanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi, a także zachowanie prawidłowej budowy kości.
Maniok składa się głównie ze skrobi i, co ważne, nie zawiera glutenu. Stanowi więc dobry wybór dla osób z celiakią, które nie tolerują glutenu. Mąka z manioku może zastąpić mąkę pszenną.
Należy pamiętać jednak, że maniok ma dużo kalorii, nie może być spożywany na surowo, a niektóre popularne, przetworzone formy manioku mają ograniczoną wartość odżywczą.
Maniok jest uważany za bezpieczny, jeśli jest odpowiednio przygotowany i spożywany z umiarem. Bulwy obiera się ze skórki, kroi na kawałki i poddaje odpowiedniej obróbce w celu usunięcia trujących związków. Można je wykorzystać podobnie jak ziemniaki i zrobić z nich np. puree. Dużą popularnością cieszą się placki z manioku, a także desery z tapioki oraz bubble tea. Liście manioku wykorzystuje się np. w zupach.
W Polsce bulwy manioku są dość trudno dostępne. Łatwiej znaleźć tapiokę lub mąkę z tapioki. Są one dostępne w sklepach ze zdrową żywnością oraz w niektórych marketach.
CZYTAJ TAKŻE:
100 gramów dziennie może uchronić przed cukrzycą i złogami. Dlaczego jeszcze warto jeść kapary?
"Król przypraw" jest dobry dla serca i trzustki. Stosowany codziennie pomoże schudnąć
Pomaga utrzymać cukier w ryzach i gubić nadprogramowe kilogramy. Tak działa topinambur
