Siemię lniane tak, ale z umiarem. Na większą ilość organizm zareaguje serią nieprzyjemnych dolegliwości
Nasiona lnu, zwane zwyczajowo siemieniem lnianym, czyli niewielkie ziarenka o brązowej lub lekko złotawej barwie, to jeden z tych produktów, które, choć wyglądają niepozornie, są źródłem wielu cennych składników odżywczych, wykazują wiele dobroczynnych właściwości i zaskakują ilością oraz różnorodnością zastosowań. Korzystnie wpływają na pracę jelit i regulują procesy trawienne, są powszechnie stosowane m.in. na zaparcia. Niestety zbyt duża ilość siemienia lnianego w diecie może być źródłem problemów. Jaka dawka siemienia jest odpowiednia? Jakie skutki uboczne mogą pojawić się przy większym jego spożyciu? Kto nie powinien sięgać po siemię lniane? Wyjaśniamy.
Siemię lniane stanowi źródło wielu wartościowych składników odżywczych. Jest uznawane za produkt z kategorii superfoods. To m.in. jedno z najbogatszych roślinnych źródeł kwasów omega-3, a dokładnie kwasu α-linolenowego (ALA), które mają fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Niepozorne nasionka zawierają także błonnik (występuje zarówno we frakcji rozpuszczalnej, jak i nierozpuszczalnej; to ok. 27 g błonnika w 100 g produktu), dzięki czemu są często wykorzystywane w zaburzeniach funkcjonowania przewodu pokarmowego. Siemię jest też źródłem lignanów, czyli fitoestrogenów, a także witamin i minerałów, w tym witaminy E, kwasu foliowego, wapnia, magnezu, potasu, fosforu i cynku.
Nasiona lnu, dzięki wyjątkowemu składowi i licznym właściwościom, pozytywnie wpływają na zdrowie i są wykorzystywane w profilaktyce wielu chorób. Ale przede wszystkim znamy je i wykorzystujemy jako domowe lekarstwo na problemy trawienne. Kleik z siemienia lnianego jest zalecany w profilaktyce zaparć, a także w zaburzeniach górnego odcinka przewodu pokarmowego. Błonnik m.in. zapewnia prawidłową perystaltykę jelit, pozwala wyregulować pracę przewodu pokarmowego, ułatwia wypróżnianie i daje uczucie sytości. Pomaga też usunąć toksyny z organizmu oraz obniża stężenie glukozy we krwi. Śluzy roślinne z kolei mają działanie osłaniające i powlekające. Łagodzą podrażnienia przewodu pokarmowego, chroniąc ściany żołądka.
Siemię lniane to też źródło kwasów omega-3. Mają one właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, obniżają stężenie "złego" cholesterolu, wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, hamują agregację płytek krwi, są potrzebne do budowy tkanki mózgowej i błon komórkowych, a także właściwego rozwoju i pracy układu nerwowego. Kwasy tłuszczowe omega-3 odgrywają istotną rolę w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, a także chorób o podłożu zapalnym.
Lignany neutralizują działanie wolnych rodników, wykazują właściwości hepatoprotekcyjne, regulują gospodarkę hormonalną, mogą łagodzić dolegliwości związane z menopauzą.
Włączenie siemienia lnianego do diety może poprawić samopoczucie, zadziałać dobrze na włosy, skórę i paznokcie oraz sprzyjać odchudzaniu u osób z nadwagą. Siemię lniane z powodzeniem może być stosowane również w infekcjach górnych dróg oddechowych. Kisiel lniany doskonale sprawdza się przy podrażnionym gardle i suchym kaszlu. W badaniach zaobserwowano także pozytywny wpływ na obniżanie ciśnienia tętniczego krwi.
Nasiona lnu można wykorzystać na różne sposoby, np. jako dodatek do musli, domowego chleba, a także koktajli. Siemię może też zastąpić jajka w wypiekach. Najczęściej jednak przygotowuje się siemię lniane do picia.
Można spotkać się z różnymi sposobami przygotowania siemienia do picia, różnymi proporcjami i różnym czasem oczekiwania na gotowość do spożycia. Zwykle podaje się, by dwie lub trzy łyżki siemienia (na początek można spożywać mniej i później stopniowo zwiększać ilość) zalać szklanką ciepłej wody, a następnie odstawić na godzinę. Przed spożyciem wiele osób mieszankę odcedza i powstały kisiel spożywa 2-3 razy dziennie, niekiedy z różnymi dodatkami.
Siemię lniane można mielić, ale ważne, by robić to samodzielnie, tuż przed przygotowaniem napoju. Mielimy tylko tyle, ile potrzebujemy. Kupując siemię lniane mielone, musimy mieć na uwadze, że zmielone ziarna, poddane działaniu światła, powietrza i wysokiej temperatury, podlegają niekorzystnemu utlenianiu.
Siemienia lnianego nie można spożywać bez ograniczeń. Dietetycy wskazują, że dzienna dawka nasion lnu nie powinna przekraczać dwóch-trzech łyżek. Obawy dotyczące bezpieczeństwa spożycia lnu wiążą się przede wszystkim z zawartością w jego nasionach niewielkich ilości związków cyjanowych. Poza tym spożywanie nasion lnu w nadmiarze, ze względu na dużą zawartość błonnika, może mieć efekt przeczyszczający. Bez konsultacji z lekarzem terapia z użyciem siemienia lnianego nie powinna przekraczać 2-3 miesięcy.
Ważne - gdy spożywamy siemię lniane, powinnyśmy szczególnie zadbać o odpowiednią podaż płynów.
Stosowanie siemienia lnianego wiąże się z wieloma korzyściami dla organizmu. Ale (zawsze musi być jakieś ale) nasiona lnu nie mogą być spożywane bez ograniczeń, a poza tym nie są one dla wszystkich.
Przy większym spożyciu siemienia mogą wystąpić: wzdęcia, gazy, bóle brzucha, biegunki czy nudności. Siemię lniane powinny dawkować ostrożnie m.in. osoby cierpiące na nieswoiste zapalenia jelit.
Przeciwwskazaniem do stosowania siemienia lnianego jest alergia na siemię lniane. Nie jest ona jednak częsta. W takich przypadkach mogą wystąpić następujące objawy: świąd dłoni, uogólniona pokrzywka, nudności, wymioty, bóle brzucha czy biegunka.
Niektóre związki obecne w siemieniu lnianym, np. kwas fitynowy, w wysokich ilościach mogą utrudniać wchłanianie niektórych składników odżywczych. Chodzi m.in. o wapń, żelazo, magnez czy cynk.
Wśród przeciwwskazań do spożycia siemienia lnianego znajdziemy m.in. niedrożność jelit oraz nagły ból brzucha nieznanego pochodzenia.
Poza tym na siemię lniane powinny uważać osoby przyjmujące leki. Dobrze by było, gdyby skonsultowały się z lekarzem, nim sięgną po nasiona lnu. Chodzi o to, że zwykle stosowany kisiel z siemienia lnianego, za sprawą swoich właściwości powlekających, może ograniczać wchłanianie leków i warto zachować odpowiedni odstęp między spożyciem mieszanki z nasion lnu a przyjęciem leku.
CZYTAJ TAKŻE:
Paliwo dla mózgu, wsparcie dla jelit. Zrób wieczorem, a zjedz rano
Hit z PRL-u na zaparcia i odchudzanie. Dowiedz się, jak działa liść senesu
To nie jest najlepsza pora na herbatę. Zwracaj też uwagę na to, ile pijesz
