GABA redukuje stres i rozluźnia mięśnie. Kto powinien go suplementować?

GABA, czyli kwas gamma-aminomasłowy, to jeden z głównych neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym, który pod względem chemicznym klasyfikowany jest jako aminokwas niebiałkowy.

Neuroprzekaźniki to substancje chemiczne, które pozwalają na komunikację pomiędzy komórkami nerwowymi. Kwas gamma-aminomasłowy pełni rolę inhibitora, co oznacza, że zmniejsza aktywność neuronów, hamując częstość pobudzeń nerwowych. W organizmie powstaje w przemianach kwasu glutaminowego, tylko w ograniczonej ilości. Można go również znaleźć w wielu pokarmach roślinnych i zwierzęcych, a także suplementach. Preparaty zawierające GABA cieszą się dużą popularnością zwłaszcza wśród osób, którym zależy na wyciszeniu, relaksacji i zmniejszeniu ogólnego napięcia. Jakie jeszcze działanie wykazuje kwas gamma-aminomasłowy?

Nadmierne pobudzenie układu nerwowego często niesie za sobą drażliwość, niepokój i problemy ze snem. Zwiększenie stężenia GABA prowadzi do otwarcia kanałów jonowych znajdujących się w błonie neuronów oraz napływu jonów chlorkowych do komórek. Poprzez modulację transmisji synaptycznej dochodzi do wyhamowania tych impulsów, co skutkuje relaksacją. 

Utrzymanie odpowiedniego poziomu kwasu gamma-aminomasłowego w neuronach jest bardzo ważne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, co przekłada się na zmniejszenie objawów bezsenności, depresji, a także ułatwia koncentrację  i rozluźnienie mięśni. Do innych właściwości GABA należą:

• obniżenie ciśnienia i występowania uczucia senności,
• zwiększenie zdolności poznawczych,
• stymulacja przyrostu masy mięśniowej,
• stymulacja namnażania się fibroblastów i produkcji kwasu hialuronowego, co przyspiesza gojenie się ran,
• kontrola wydzielania insuliny oraz hormonu wzrostu,
• polepszenie samopoczucia.

Preparaty zawierające GABA są przeznaczone przede wszystkim dla osób:

• zmagających się z długotrwałym stresem - wyciszenie jest osiągane przez obniżenie aktywności komórek nerwowych;
• mających problemy ze snem lub pracujących w systemie zmianowym - neuroprzekaźnik ułatwia zasypianie i wydłuża głęboką fazę snu, a co za tym idzie daje uczucie wypoczęcia i poprawia zdolności poznawcze;
• niemogących się skoncentrować - stosowanie GABA pomaga niwelować zarówno psychiczne, jak i fizyczne objawy zmęczenia, które zwykle powodują osłabienie funkcji myślowych;
• cierpiących na różne choroby neurologiczne takie jak stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera czy choroba Huntingtona.

Za najlepsze naturalne źródła GABA uważa się: szpinak, warzywa kapustne, grzyby shiitake, groszek, pomidory, brązowy ryż, owies, nabiał (jogurty i kefiry), kasztany i soję. Co ciekawe, niektóre zioła (waleriana, melisa, jarmułka), wywołują podobną reakcję komórkową co kwas gamma-aminomasłowy - działają jak jego agoniści. 

Zaleca się, żeby preparaty z GABA przyjmować na chwilę przed snem (ok. 30 minut) w dawkach zaleconych na opakowaniu lub określonych w ulotce. Suplementy zawierające kwas gamma-aminomasłowy nie powinny być łączone z alkoholem oraz produktami zawierającymi kozłek lekarski lub chmiel. Warto też zaznaczyć, że na poziom GABA wpływa zażywanie niektórych grup leków, np. barbituranów, benzodiazepin, kwasu walproinowego, zolpidemu i gabapentyny. Osoby stosujące wymienione środki przed rozpoczęciem suplementacji koniecznie muszą zgłosić się do lekarza. 

Suplementy z kwasem gamma-aminomasłowym są przeznaczone dla osób powyżej 18. roku życia. Nie powinny być przyjmowane przez kobiety w ciąży i matki karmiące piersią.

Do tej pory nie ma dowodów na to, że zażywanie preparatów zawierających GABA wiąże się z ciężkimi skutkami ubocznymi. Wśród działań niepożądanych wymienia się sporadycznie występujące: zawroty głowy, niestrawność i senność. Nie można przekraczać zalecanej dawki.

Źródła:

Kowalski A., Rębas E., Żylińska L., Kwas γ- aminomasłowy - metabolizm i jego zaburzenia, Postępy biochemii, 2007

Hepsomali P, Groeger JA, Nishihira J, Scholey A. Effects of Oral Gamma-Aminobutyric Acid (GABA) Administration on Stress and Sleep in Humans: A Systematic Review. Front Neurosci. 2020; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7527439/

CZYTAJ TAKŻE: 

Nietypowe objawy, które zwiastują demencję. Chorują coraz młodsi

Włącz do diety, jeśli jesteś po pięćdziesiątce. Te produkty poprawią pamięć i koncentrację