Kontrowersje wokół leku na katar. Stosują ją żeby schudnąć i jako doping

Efedryna kojarzy się ze środkami zażywanymi przez osoby intensywnie trenujące na siłowni, które chcą zwiększyć swoją wydolność fizyczną lub specyfikami przyjmowanymi w celu szybkiej redukcji masy ciała. Nie wszyscy wiedzą, że jest ona także lekiem stosowanym w leczeniu: niedociśnienia, nieżytu nosa oraz zaburzeń koncentracji. Ten organiczny związek, zaliczany jest do alkaloidów roślinnych, co oznacza, że ma naturalne pochodzenie (efedryna występuje w przęślowatych i cisie).

Efedryna łączy się z receptorami adrenergicznymi, charakterystycznymi dla współczulnej części układu nerwowego, czyli tej odpowiadającej za mobilizację organizmu i gotowość ,"do walki lub ucieczki". Jak to się dzieje, że to połączenie wyzwala tyle efektów w całym ciele? Wszystko dlatego, że wspomniane receptory występują w różnych tkankach (m.in serca, płuc, mięśni, naczyń krwionośnych i tkance tłuszczowej) a ich pobudzenie wywołuje rozmaite skutki fizjologiczne. Substancja działa nie tylko bezpośrednio (poprzez pobudzenie wspomnianych receptorów alfa i beta-adrenergicznych), ale również pośrednio (uwalnia noradrenalinę, adrenalinę i hamuje ich zwrotne wchłanianie). Do najważniejszych efektów będących konsekwencją przyjęcia efedryny, zalicza się:

• skurcz naczyń krwionośny i wynikający z tego wzrost ciśnienia tętniczego;
• zmniejszenie wydzielania insuliny i wzrost stężenia glukozy we krwi;
• nasilenie siły i zwiększenie częstości skurczów serca;
• rozszerzenie oskrzeli;
• pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego;
• zwiększenie ilości krwi przepływającej przez: mózg, mięśnie szkieletowe i tętnice zaopatrujące serce, przy jednoczesnym zmniejszeniu przepływu przez tętnice trzewne i te, które zaopatrują skórę.

Maksymalne dawki zależą od sposobu podania i indywidualnej sytuacji zdrowotnej pacjenta (przy założeniu, że jest on osobą dorosłą):

• dobowa dawka w podaniu doustnym wynosi od 50 do 100 mg;
• w podaniu donosowym: 1 do 3 kropel, stosowanych 5 razy dziennie;
• w podaniu dożylnym: od 2,5 do 30 mg;
• w podaniu domięśniowym lub podskórnym: 12,5 do 150 mg.

Rzecz jasna o tym, jak zażywać efedrynę decyduje lekarz i to z nim należy skonsultować się przed rozpoczęciem przyjmowania opisywanej substancji.

Głównym wskazaniem do stosowania efedryny są zakażenia dróg oddechowych - lek ułatwia oddychanie poprzez rozszerzenie oskrzeli. Preparaty zawierające tę substancję, świetnie sprawdzają się także w stanach zapalnych błon śluzowych, ponieważ obkurczają naczynia krwionośne, a to zdecydowanie łagodzi objawy nieżytu nosa. Dowiedziono również, że efedryna sprzyja odchudzaniu, ponieważ przyspiesza przemianę materii, przedłuża wchłanianie substancji odżywczych i podnosi temperaturę ciała, a to powoduje szybszy rozpad tkanki tłuszczowej.

Działanie efedryny zostało szczególnie docenione przez kulturystów, ze względu na zwiększenie wydolności organizmu i efektywności skurczu mięśni szkieletowych, czyli wzrost siły. 

Efedryna wchodzi w interakcję z niektórymi lekami, co przekłada się na:

• spotęgowanie skutków ubocznych i nasilenie działania efedryny - prowadzi do tego przyjmowanie jednocześnie efedryny oraz: beta-blokerów, trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, kokainy, metyldopy, alkaloidów sporyszu, oksytocyny, inhibitorów MAO, linezolidu i pochodnych rauwalofilu;
• zmniejszenie skuteczności - to rezultat przyjmowania efedryny i metyldopy, rezerpiny, guanadrelu, mekamylaminy lub guanetydyny;
• zintensyfikowanie działania; inhibitorów katecholo-O-metylotransferazy (COMT), bromokryptyny i digoksyny.

Jeżeli zażywasz lek należących do jakiejkolwiek z wymienionych grup, koniecznie skonsultuj się z lekarzem zanim zażyjesz środek zawierający efedrynę. Pamiętaj, że łączenie farmaceutyków na własną rękę może poważnie zagrażać twojemu zdrowiu.

Ze stosowania efedryny powinny zrezygnować osoby: uczulone na substancje występujące w leku, mające wysokie ciśnienie, cierpiące na cukrzycę i choroby tarczycy, jaskrę z zamkniętym kątem przesączania oraz różnego typu arytmie i trudności w oddawaniu moczu.

Działaniami niepożądanymi obarczone są zwłaszcza te osoby, które stosowały efedrynę regularnie. Należy pamiętać, że substancja obciąża serce, a jej przedawkowanie może prowadzić do śmierci. Prawdopodobne efekty uboczne stosowania efedryny:

• nadciśnienie, arytmia serca i pogłębienie choroby wieńcowej;
• obrzęk płuc i duszności;
• zmniejszenie ilości wydalanego moczu i trudności w trakcie mikcji;
• zaczerwienienie skóry, pocenie się, trądzik;
• utrata apetytu, nudności;
• bezsenność, niepokój, mrowienia, pobudzenie psychomotoryczne;
• zawroty i ból głowy, wzrost stężenia glukozy we krwi i podniesienie temperatury ciała.

Efedryna należy do substancji klasyfikowanych jako doping, a zatem zabronionych w profesjonalnych zawodach sportowych, co więcej przypomina swoją strukturą amfetaminę i podobnie jak ona ze względu na swoje właściwości pobudzające bywa używana jako domieszka do narkotyków. Z badań jasno wynika, że może powodować degenerację neuronów. Z efedryną związane jest też zjawisko tachyfilaksji - każda kolejna dawka wywołuje słabszy efekt, dlatego należy przyjmować ją z przerwami. Co więcej, w przypadku przewlekłego stosowania obserwowano wystąpienie uzależnienia od leku, mogące wiązać się ze wzrostem agresji.

Ten psychostymulant może powodować szereg działań niepożądanych, dlatego wykorzystywanie go jako środka na odchudzanie nie należy do najzdrowszych alternatyw. Wielu pacjentów zastanawia się zatem, czy efedryna jest bezpieczna. Odpowiedź brzmi: tak, o ile będzie zażywana zgodnie ze wskazaniami i pod kontrolą lekarza.

CZYTAJ TAKŻE:

Niebezpieczna substancja w drinku. Czym jest pigułka gwałtu?

10 powodów dlaczego nie możesz schudnąć