Dietetyk za darmo na NFZ? To możliwe, jeśli cierpisz na jedną z tych chorób
Jedna prywatna konsultacja dietetyczna potrafi kosztować grubo ponad 100 złotych, a do tego "dietetykami" często określają się osoby, które wcale nie posiadają odpowiedniego wykształcenia. Od października zeszłego roku skierowanie do poradni dietetycznej na NFZ może wystawić lekarz rodzinny, trzeba jednak kwalifikować się do IPOM. Czym jest Indywidualny Plan Opieki Medycznej? Kto może dostać skierowanie do dietetyka na NFZ? Czy są inne sposoby uzyskania darmowej pomocy żywieniowej?
Indywidualny Plan Opieki Medycznej (IPOM) to wciąż dość nowy program opieki koordynowanej nad osobami cierpiącymi na choroby przewlekłe. Ważne jest to, że opiekę realizują przychodnie, dzięki czemu dodatkowe uprawnienia zyskali lekarze rodzinni.
Przepisy weszły w życie 1 października ubiegłego roku na mocy rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 15 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. Program jest skierowany do pacjentów powyżej 18. roku życia cierpiących na schorzenia z czterech obszarów medycyny - diabetologii, pulmonologii, kardiologii i endokrynologii.
W ramach uprawnień nadanych w związku z IPOM lekarze w przychodniach mogą wypisywać skierowania na badania, które do tej pory można było uzyskać tylko od specjalisty. Niektóre z nich to spirometria, biopsja tarczycy czy konsultacje dietetyczne. Program ma ułatwić dostęp do najważniejszych zabiegów diagnostycznych i zapewnić wyższy poziom opieki przez skrócenie czasu oczekiwania na badania i dostęp lekarzy do jednolitego, pełnego wywiadu medycznego i historii leczenia.
Przepisy z października zeszłego roku umożliwiają wypisanie skierowania do dietetyka przez lekarza POZ, o ile cierpimy na jedną z chorób, które zostały objęte IPOM. Jedną z nich jest nadciśnienie tętnicze. Według raportu NFZ z 2020 roku na nadciśnienie cierpi prawie 10 milionów Polaków, czyli ponad ćwierć polskiego społeczeństwa. Odejmując jednak 7 milionów, które nie ma jeszcze 18 lat, a najwięcej chorych jest w przedziale 55-75 lat, można założyć, że nadciśnienie doskwiera co 3 dorosłej osobie w Polsce.
Inną bardzo powszechną chorobą, która może kwalifikować do objęcia IPOM jest astma. Według szacunków opartych o badanie losowej grupy 50 tys. osób na astmę cierpi ok. 12 proc. społeczeństwa, czyli ponad 4 miliony Polaków. Na podstawie tych wyliczeń widać wyraźnie, że o skierowanie do poradni dietetycznej może się starać duża część, a może nawet większość obywateli naszego kraju. Pełną listę chorób, które uprawniają do opieki w ramach IPOM znajdziesz w kolejnym akapicie.
Lekarz rodzinny może wystawić skierowanie do dietetyka na NFZ dla pacjentów cierpiących na schorzenia z zakresu:
- diabetologii: cukrzyca;
- pulmonologii i alergologii: POCHP, astma;
- endokrynologii: niedoczynność tarczycy, diagnostyka guzków pojedynczych i mnogich;
- kardiologii: niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, przewlekła choroba niedokrwienna serca.
Powyższe choroby są jednocześnie tymi, które kwalifikują do objęcia pacjenta Indywidualnym Planem Opieki Medycznej. Rola dietetyki w kompleksowym podejściu do pacjenta cały czas rośnie, a odpowiednie żywienie jest jednym z podstawowych czynników decydujących o stanie zdrowia, zdolności organizmu do walki z ewentualnymi chorobami i czasem leczenia.
W zdecydowanej większości przypadków jedna lub kilka z wymienionych schorzeń występuje przy otyłości. Według danych NFZ z 2022 na nadwagę cierpi 3 na 5 Polaków, 25 proc. to osoby otyłe. Zmiana sposobu żywienia i właściwe dobranie diety są w tym przypadku jednym z kluczowych elementów, a sama otyłość na pewno będzie dodatkowym czynnikiem, który skłoni lekarza POZ do wystawienia skierowania.
Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Dietetyki i Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej pierwsza wizyta powinna trwać ok. 30-40 minut. Ze względu na konieczność dokonania pomiarów:
- masy;
- wysokości;
- obwodu talii;
- wskaźnika BMI;
wizyta powinna odbywać się stacjonarnie. Jeśli nie jest to możliwe, wytyczne dopuszczają także teleporadę, wtedy pacjent musi wykonań niezbędne pomiary sam. Jeszcze przed wizyta lekarz POZ powinien przekazać nam dzienniczek żywieniowy, który należy uzupełniać przed pierwszą wizytą u dietetyka.
Pierwsza wizyta służy przede wszystkim przekazaniu niezbędnej wiedzy nt. żywienia. Po analizie zapisów z dzienniczka, wywiadzie chorobowym, alergologicznym i dietetycznym, specjalista przygotowuje ramowe i szczegółowe zalecenia żywieniowe, które pacjent otrzymuje na piśmie. Na koniec wyznacza się termin kolejnej wizyty - niepóźniej niż 30 dni od pierwszej.
Równolegle do porad udzielanych na podstawie skierowań, które opisano powyżej działa też Centrum Dietetyczne Online - inicjatywa Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej i finansowana ze środków NFZ. Konsultacje, także dla osób zdrowych, są prowadzone przez wykwalifikowany personel, a dostęp do nich można uzyskać po zalogowaniu się na platformie internetowej Centrum Dietetycznego.
NFZ udostępnia też na swoich stronach darmowe diety, pomocne podczas wprowadzania nowych nawyków żywieniowych.
Źródła: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2022 r.zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej; www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html; www.pacjent.gov.pl/aktualnosc/twoj-plan-leczenia-na-ikp; www.ncez.pzh.gov.pl.
CZYTAJ TAKŻE:
Co lub kto może skrócić twoje chorobowe? Przepisy mówią jasno
Smaruj zamiast masła. Obniżysz cholesterol, poprawisz metabolizm i schudniesz
To mit, że brak im wartości odżywczych. Pieczarki są zdrowe, ale nie dla każdego
Zobacz też: