Sprawdź łokcie i kolana. Jeśli są "brudne", to może być znak, że tarczyca niedomaga

Niedoczynność tarczycy jest jednym z najczęściej występujących przewlekłych schorzeń endokrynologicznych. Występuje, gdy tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Z niedoczynnością tarczycy mamy do czynienia, kiedy poziom trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4) jest niski. Kiedy tak się dzieje, ciało spowalnia, a my odczuwamy m.in. ciągłe zmęczenie i senność, uczucie zimna i marznięcia, przybieramy na wadze. Choroba dotyka ok. 5 proc. dorosłych kobiet i ok. 1 proc. mężczyzn. Eksperci alarmują jednak, że osób cierpiących na różnego rodzaju choroby tarczycy, w tym niedoczynność tarczycy, szybko przybywa. Szacuje się, że choroby tarczycy dotyczą już ponad 20 proc. mieszkańców Polski.

Najczęstszą przyczyną niedoczynności jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy. To choroba o podłożu autoimmunologicznym - w wyniku nieprawidłowego pobudzenia układu immunologicznego dochodzi do powstawania przeciwciał przeciwko własnej tarczycy. Do innych przyczyn niedoczynności tarczycy zalicza się: stan po operacyjnym usunięciu tarczycy (w tym przypadku stopień niedoczynności tarczycy zależy od zakresu operacji), stan po leczeniu jodem promieniotwórczym, inne zapalenia tarczycy (np. poporodowe zapalenie tarczycy), polekową niedoczynność tarczycy czy wtórną niedoczynność tarczycy w przebiegu chorób przysadki.

Niedoczynność tarczycy bywa nazywana "niewidzialną chorobą" z racji tego, że zwykle nie daje widocznych objawów. Jej sygnały są często bagatelizowane lub mylone z innymi schorzeniami.

Do objawów niedoczynności tarczycy zalicza się:

• przewlekłe uczucie zmęczenia,
• ospałość w ciągu dnia,
• szybkie męczenie się podczas wysiłku,
• bóle głowy,
• uczucie ciągłego zimna i marznięcia (nie ma związku z temperaturą otoczenia),
• przybieranie na wadze,
• spowolnienie perystaltyki jelit - niestrawność, zatwardzenia,
• spowolnienie czynności serca,
• niskie ciśnienie tętnicze,
• sztywność, bóle mięśni i stawów, bolesne skurcze,
• ochrypły głos,
• apatię,
• zaburzenia pamięci i trudności z koncentracją,
• obniżone libido,
• zaburzenia miesiączkowania.

Niedoczynność tarczycy nie jest chorobą, którą można lekceważyć. Wykrycie choroby tarczycy odpowiednio wcześnie umożliwia rozpoczęcie adekwatnego leczenia i jednocześnie ograniczenie wielu groźnych powikłań dla zdrowia pacjentów. Ciężka, nieleczona niedoczynność tarczycy może nawet zagrażać życiu.

W przebiegu niedoczynności tarczycy dochodzi do wielu zmian w organizmie. Dotyczą one też skóry, włosów i paznokci, dlatego warto uważnie je obserwować.

Osoby z niedoczynnością tarczycy mają często bladożółtą, zimną cerę (żółtawy odcień wynika z zaburzeń funkcji wątroby i odkładania się w skórze karotenu). Skóra staje się sucha, szorstka, matowa, pozbawiona blasku, a codzienna pielęgnacja i nawilżanie nie zapewniają poprawy.

Skóra w niedoczynności tarczycy może być również obrzęknięta. Tak zwany obrzęk śluzakowaty związany jest z nadmiernym odkładaniem się w skórze hydrofilnych mukopolisacharydów. Najczęściej zajmuje on twarz, okolice powiek, ust, a także nosa, ale może być uogólniony. Często obrzęki występują też w obrębie przedramion i podudzi. Gdy obrzęk dotyczy twarzy, rysy stają się pogrubiałe, a mimika znacznie osłabiona. Obrzęk w przebiegu niedoczynności tarczycy jest elastyczny, a ucisk palcem nie pozostawia zagłębienia.

Włosy chorego na niedoczynność tarczycy stają się rzadkie i bardzo łatwo się łamią, a stosowane szampony i odżywki nie poprawiają ich kondycji. Są suche i bez blasku, wolno rosną lub wypadają. Czasami obserwuje się utratę bocznych części brwi.

Paznokcie także wolno rosną i łatwo się łamią, a na płytce zauważalne są podłużne bruzdy. Poznaj więcej objawów chorób tarczycy, które widać na paznokciach.

Jest jeszcze jeden istotny objaw. Jeśli zauważyłeś, że twoje łokcie i kolana wydają się brudne, a brudne nie są, skonsultuj się z lekarzem. To może być niedoczynność tarczycy lub choroba Hashimoto, a także cukrzyca, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca. 

Przyczyną tzw. objawu brudnych łokci i kolan w przypadku niedoczynności tarczycy jest nasilona hiperkeratoza - nadmierne rogowacenie naskórka objawiające się suchością, szorstkością i łuszczeniem się skóry, a obok hiperkeratozy obecność obrzęku na kończynach. W okolicach wyprostnych powierzchni kończyn, czyli właśnie łokci i kolan, skóra wygląda na ciemniejszą - przybiera szary, brunatny kolor. Objaw ten łatwo dostrzec w lustrze. Rzuca się w oczy na tle bladej skóry.

Taka sama sytuacja może dotyczyć wewnętrznych kostek i grzbietów stóp, ale zdarza się to rzadko.

W celu zdiagnozowania niedoczynności tarczycy sprawdza się poziom kilku hormonów - TSH (jest hormonem wytwarzanym przez przysadkę mózgową, a jego zadaniem jest pobudzanie tarczycy do produkcji i wydzielania hormonów tarczycy), a także wspomnianych już FT3 i FT4 we krwi. Samo TSH nie wystarczy. Wykonuje się też USG narządu.

W przypadku niedoczynności tarczycy sprawdza się też poziom przeciwciał antytarczycowych - aTPO i aTG, po to, by wykluczyć lub potwierdzić chorobę Hashimoto, która jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy.

CZYTAJ TAKŻE: 

Chora tarczyca może "rozpętać burzę". Przełom tarczycowy zagraża życiu

Czego nie jeść w chorobach tarczycy?

Cztery rzeczy, które możesz zrobić dla swej tarczycy