Otwórz usta i dobrze się przyjrzyj. Po zębach i dziąsłach poznasz chorobę
Rzadko kontrolujemy stan naszych zębów i dziąseł, a do dentysty udajemy się dopiero wtedy, gdy pojawia się ból. Tymczasem regularne wizyty kontrolne i profilaktyka znacząco minimalizują ryzyko wystąpienia poważnych chorób jamy ustnej, a także innych poważnych schorzeń, gdyż stan zdrowia zębów i jamy ustnej ma znaczący wpływ na zdrowie całego organizmu. Dentysta, którego tak chętnie omijamy, jest też w stanie rozpoznać różnego rodzaju choroby, które ze stanem uzębienia zupełnie się nam nie kojarzą. Zalicza się do nich m.in. cukrzycę czy celiakię. Jakie jeszcze choroby widać na zębach i dziąsłach?
Cukrzyca jest chorobą, którą może zdiagnozować dentysta. Osoby z cukrzycą są bardziej narażone na choroby dziąseł, ubytki i inne liczne problemy z zębami i dziąsłami. Spowodowane są one m.in. wzrostem stężenia glukozy w ślinie, która przez to staje się idealnym środowiskiem i pożywieniem dla szkodliwych bakterii żyjących w jamie ustnej. Bakterie te szybko się namnażają i gromadzą w płytce nazębnej. Jeśli płytka nazębna nie jest usuwana w wyniku regularnego szczotkowania zębów, utwardza się na powierzchni zębów i tworzy kamień nazębny, który zwiększa ryzyko rozwoju chorób zębów i dziąseł. U osób z cukrzycą często występują zapalenie dziąseł czy zapalenie przyzębia. Nieleczone mogą prowadzić do utraty zębów.
Cukrzyca i niektóre leki stosowane w leczeniu cukrzycy mogą powodować zmniejszone wydzielanie śliny przez gruczoły ślinowe. Predysponuje ono do rozwoju próchnicy i zapaleń jamy ustnej.
Nieprzyjemne uczucie suchości w ustach, pieczenie, trudno gojące się rany w ustach, kandydoza jamy ustnej, krwawienia z dziąseł mogą być sygnałem wahań poziomu glukozy we krwi.
Niedokrwistość, czyli anemia, wpływa na jamę ustną na wiele sposobów.
W przypadku obniżonego poziomu żelaza i rozwijającej się anemii obserwuje się m.in. bladość dziąseł i śluzówek w jamie ustnej. Bledszy staje się język, może on także nieznacznie puchnąć. Jego powierzchnia będzie gładka i połyskliwa. Dodatkowo mogą dokuczać: ból, pieczenie i suchość w ustach. Niedobór żelaza może prowadzić także do zwiększonego krwawienia z dziąseł. Nietypowych objawów anemii jest jednak więcej.
Niedokrwistość stwarza ryzyko zapalenia dziąseł czy zapalenia przyzębia i sprawia, że zęby są bardziej podatne na próchnicę.
Celiakia, zwana także chorobą trzewną, to trwała nietolerancja glutenu. Manifestuje się bardzo zróżnicowanymi objawami. Choć zwykle kojarzona jest z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, to może również poważnie wpływać na stan jamy ustnej. Zauważa się, że zęby i dziąsła mogą wykazywać objawy celiakii, nawet zanim pojawią się inne objawy takie jak biegunka lub zaparcia, wzdęcia, chroniczne zmęczenie czy swędzące zmiany skórne.
U dzieci z celiakią obserwuje się hipoplazję - inaczej niedorozwój szkliwa. Zęby mogą wyglądać na nierówne, mogą być żółtawe lub brązowawe. Niedorozwój szkliwa może prowadzić do większej liczby ubytków, a także do zwiększonej wrażliwości zębów. U niektórych zęby mogą również wydawać się wypukłe, z wgłębieniami, a w najcięższych przypadkach mogą mieć widoczne poziome bruzdy. Istnieją także dowody na późniejsze wyrzynanie zębów w przypadku celiakii.
Niski poziom witaminy D, który często dotyka osoby z celiakią, może zwiększać ryzyko próchnicy. Niedobór wapnia, także często spotykany, sprawia, że zęby stają się znacznie słabsze i bardziej wrażliwe.
Jednym z powszechniejszych objawów celiakii występujących w jamie ustnej są afty. Symptomem choroby mogą być również bóle dziąseł.
Refluks żołądkowo-przełykowy może niszczyć zęby i negatywnie wpływać na stan jamy ustnej. To dolegliwość związana z patologicznym zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku. Jednym z jej sygnałów jest kwasowa erozja szkliwa, czyli utrata tkanki twardej okalającej i chroniącej ząb. Zniszczenia widoczne są przede wszystkim na powierzchniach podniebiennych górnych siekaczy oraz powierzchniach zgryzowych zębów trzonowych.
Erozja szkliwa może spowodować patologiczne starcie zębów, co prowadzi m.in. do zauważalnych zmian w wyglądzie uzębienia. Na zębach pojawiają się m.in. kredowo-białe plamy i bruzdy. Zęby tracą połysk, a ze względu na odsłonięcie zębiny mają żółtawy odcień. Osoby z refluksem skarżą się też na uczucie bólu i pieczenia nie tylko na języku, ale w całej jamie ustnej, nieświeży oddech mimo prawidłowej higieny oraz zaczerwienienie i bolesność dziąseł. Dentyści obserwują cofanie się dziąseł i odsłonięcie korzeni zębów, co skutkuje ich nadwrażliwością.
Osoby cierpiące na bulimię i anoreksję często potrafią ukryć swoją chorobę przed rodziną i przyjaciółmi, ale zwykle nie są w stanie jej ukryć przed dentystą. Nieświeży oddech, nadwrażliwość zębów i erozja szkliwa to tylko niektóre z objawów, które mogą wskazywać, że pacjent cierpi na zaburzenia odżywiania. Osoba z bulimią regularnie prowokuje wymioty, przez co zęby poddawane są ciągłemu kontaktowi z kwasem żołądkowym, który niszczy szkliwo zębów i zwiększa ryzyko próchnicy. Skutki anoreksji, zwłaszcza brak składników odżywczych, mogą osłabić kości szczęki oraz zęby i prowadzić do ich utraty.
Inne objawy, jakie pojawiają się w przypadku zaburzeń odżywiania, to: suchość w jamie ustnej, bolesne lub krwawiące dziąsła, uszkodzenie podniebienia, owrzodzenia jamy ustnej, problemy z połykaniem.
Witamina D jest niezbędna dla zdrowych zębów i dziąseł, gdyż wspiera wchłanianie wapnia i fosforu. Kiedy poziom witaminy D w organizmie nie jest uregulowany, zęby ulegają osłabieniu i stają się bardziej podatne na ubytki, kruszenie się i łamanie czy próchnicę. Badania wykazały, że poziomy witaminy D są istotnie związane z występowaniem próchnicy. Niedobór witaminy D został również powiązany ze zwiększonym ryzykiem zapalenia przyzębia.
Witamina C świetnie wpływa na kondycję dziąseł. Do oznak jej niedoboru zalicza się m.in. opuchnięte, blade, przerośnięte dziąsła, a także występowanie stanów zapalnych dziąseł. Sygnałami tego stanu mogą być również utrudnione gojenie się ran (występujące np. po zabiegach stomatologicznych) oraz rozchwianie zębów i ich wypadanie.
Niedobór witamin z grupy B może z kolei prowadzić do: krwawienia dziąseł, suchości języka, pękania warg i nadwrażliwości błon śluzowych.
CZYTAJ TAKŻE:
Przebarwienia na zębach - o czym świadczą?
Wzięła kredyt na piękne zęby. Poleciała do Turcji i przeżyła horror
