Kombinacja trzech zachowań może opóźnić starzenie. Naukowcy podali "przepis"

Starzenie według biologii organizmu polega na stopniowej utracie jego potencjału regeneracyjnego. Jest to proces nieuchronny, złożony i rozciągnięty w czasie, obejmujący wiele układów i wiele procesów biochemicznych, ze zmianami molekularnymi występującymi zarówno w pojedynczej komórce, jak i w całym organizmie.

Przeprowadzono ogromną liczbę badań na zwierzętach i ludziach, aby zrozumieć proces starzenia i zidentyfikować interwencje mające na celu spowolnienie starzenia biologicznego. Jedno z ostatnich, za którym stoją naukowcy ze Stanford Medicine, a o którego wynikach informowano w sierpniowym wydaniu "Nature Aging", wskazuje, że starzejemy się w nierównym tempie, a największe zmiany w organizmie zachodzą średnio w wieku ok. 44 oraz 60 lat. "Potwierdziliśmy to dla każdej zbadanej przez nas klasy cząsteczek" - podkreśla genetyk prof. Michael Snyder. 

U osób w wieku ok. 44 lat zmiany dotyczą przede wszystkim liczebności cząsteczek związanych z metabolizmem alkoholu, kofeiny i lipidów. Także w tej grupie, jak wykazały badania, dochodzi do bardzo gwałtownych zmian związanych z układem krążenia, skórą i mięśniami. U osób po 60. roku życia najważniejsze zmiany, jakie się obserwuje, są związane z metabolizmem węglowodanów i kofeiny, regulacją odporności, funkcjami nerek, chorobami układu krążenia oraz skórą i mięśniami.

Ostatnie badanie, którego wynikami również podzielono się w "Nature Aging", skupia się z kolei na tym, co może pomóc spowolnić starzenie biologiczne. Wynika z niego, że regularne przyjmowanie kwasów omega-3 w połączeniu z jedną witaminą i ruchem może przynieść wymierne korzyści.

Wcześniejsze badania wykazały, że witamina D i kwasy tłuszczowe omega-3, a także regularna aktywność fizyczna zmniejszają m.in. ryzyko infekcji, upadków i złamań, a także nowotworów, i ich wyniki zainspirowały naukowców do zmierzenia bezpośredniego wpływu tych trzech terapii na biologiczny proces starzenia się.

Naukowcy wykorzystali dane z badania DO-HEALTH, które badało wpływ suplementów i ćwiczeń na osoby starsze w pięciu krajach europejskich w latach 2012-2014. Przeanalizowali informacje od ponad 700 uczestników w wieku 70 lat i starszych, którym przydzielono placebo lub kwasy omega-3, witaminę D i ćwiczenia samodzielnie lub w połączeniu. Wszyscy uczestnicy mieszkali w Szwajcarii, a około połowa była w dobrym zdrowiu, bez poważnych przewlekłych chorób lub niepełnosprawności.

Aby ocenić biologiczne starzenie się, próbki krwi pobrano na początku i na końcu badania i przeanalizowano je za pomocą czterech zegarów biologicznych. Naukowcy wykorzystali trzy zegary epigenetyczne drugiej generacji i jeden zegar epigenetyczny trzeciej generacji. Zegar epigenetyczny to model matematyczny wykorzystujący dane dotyczące poziomów metylacji DNA (to sposób zmiany działania pewnego fragmentu DNA) do przewidywania wieku chronologicznego, wieku biologicznego lub tempa starzenia się. Zegary drugiej generacji służą do przewidywania wieku biologicznego powiązanego z ryzykiem zachorowalności i śmiertelności. Zegary trzeciej generacji z kolei śledzą tempo starzenia się.

Podczas trzyletniego badania przetestowano kilka różnych kombinacji terapii: uczestnicy przyjmowali 2000 j.m. witaminy D i/lub 1 g kwasów tłuszczowych omega-3 z alg dziennie i/lub wykonywali 30-minutowy trening siłowy w domu trzy razy w tygodniu. Kiedy naukowcy przeanalizowali próbki krwi, odkryli, że przyjmowanie kwasów tłuszczowych omega-3 spowolniło biologiczne starzenie się w kilku zegarach epigenetycznych nawet o cztery miesiące - niezależnie od płci, wieku lub wskaźnika masy ciała badanych. Połączenie kwasów omega-3, witaminy D i treningu siłowego okazało się jeszcze skuteczniejsze.

"Co więcej, te strategie są niedrogie i bezpieczne" - dodaje dr Steve Horvath, który również był zaangażowany w badanie.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 są składnikiem niezbędnym do prawidłowego rozwoju w okresie pre- i postnatalnym oraz do zapewnienia zdrowia w wieku późniejszym - podkreślają lekarze i dietetycy. Odgrywają ważną rolę w pracy układu krwionośnego, nerwowego, odpornościowego, są istotne dla zdrowia psyhicznego. Kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają obniżyć stężenie lipoprotein LDL, normalizują ciśnienie krwi, mają działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne, przeciwzakrzepowe i przeciwalergiczne, mogą wpływać na zmniejszenie ryzyka rozwoju nowotworów, wspierają układ immunologiczny, znajdują zastosowanie w leczeniu i profilaktyce otyłości, wykazują działanie przeciwdepresyjne.

Witamina D wykazuje bezpośrednie i pośrednie działanie na cały organizm. Ma korzystny wpływ na odporność, uczestniczy w procesach wchłaniania wapnia i fosforu (odpowiada za zdrowe i mocne kości oraz zęby), pozwala na prawidłową pracę mięśni, zmniejsza ryzyko występowania chorób nowotworowych.

Ruch to wiadomo - zdrowie. Aktywność fizyczna jest niezbędna w każdym wieku. Poprawia sprawność, wytrzymałość i elastyczność ciała, wzmacnia układ immunologiczny, redukuje stres, zwiększa sprawność mózgu, poprawia nastrój, zapobiega otyłości, cukrzycy typu 2 czy rozwojowi nadciśnienia tętniczego.

Naukowcy podkreślają, że wyniki ich badań nie oznaczają, że starzenie się zatrzymuje, ale wydaje się, że te trzy wspomniane wyżej zachowania spowalniają zmiany komórkowe związane ze starzeniem. W dłuższej perspektywie ten skumulowany efekt może przełożyć się na więcej lat życia w dobrym zdrowiu - przekonują.

Źródła:

https://med.stanford.edu/news/all-news/2024/08/massive-biomolecular-shifts-occur-in-our-40s-and-60s--stanford-m.html.

https://www.nature.com/articles/d41586-025-00355-1.

https://www.medicalnewstoday.com/articles/daily-omega-3-supplements-and-regular-exercise-may-slow-aging.

CZYTAJ TAKŻE: 

Pół łyżki, dwie łyżki, dwie filiżanki dziennie. Te produkty przedłużają życie

Ćwicz w ten sposób, a będziesz żyć dłużej. Nowe ustalenia naukowców

Sekret zdrowia i długiego życia Japończyków. Dlatego nie tyją i długo żyją