Nie pomaga sen, leniwy weekend ani urlop? Organizm wysyła ważny sygnał
Wstajesz rano i, mimo że spałeś tyle, ile powinieneś, wciąż czujesz zmęczenie? Nie pomagają popołudniowe drzemki, nic też nie zmienia leniwy weekend ani nawet dwutygodniowy urlop? Wiele osób doświadcza tego uczucia każdego dnia, przypisując winę stresowi, intensywnemu trybowi życia czy niewystarczającemu odpoczynkowi. Tymczasem może to być sygnał czegoś poważniejszego. Czego konkretnie i co powinno nas zaniepokoić?
Utrzymujące się przez dłuższy czas i bez wyraźnego powodu przewlekłe zmęczenie należy obecnie do najczęstszych problemów zdrowotnych. Trudno dokładnie oszacować, o jakiej skali mówimy, ponieważ z jednej strony postawienie diagnozy pozostaje niezwykle trudne, z drugiej spora grupa osób funkcjonuje w ten sposób bez szukania pomocy i rozpoznania. Bo nie od razu mówimy o zespole chronicznego zmęczenia - osłabienie i wyczerpanie często towarzyszą nam przecież na co dzień.
Zmęczenie można podzielić na kilka rodzajów. Najczęściej to uczucie kojarzy nam się z wyczerpaniem po wysiłku fizycznym. I słusznie, choć to tylko jeden z przykładów. Tutaj objawami mogą być drżenie mięśni, skurcze czy zakwasy. Kolejną odmianą jest zmęczenie, które pojawia się po wytężonej pracy umysłowej. Ono z kolei objawia się przede wszystkim kłopotami ze skupieniem się i skoncentrowaniem.
Wreszcie: zmęczenie emocjonalne, pojawiające się na skutek różnego rodzaju silnych emocji, których doświadczamy w naszym życiu. Efekt? Nagłe zmiany nastroju, rozdrażnienie czy problemy ze snem. Nie są to jednak powody do (większego) niepokoju, a raczej sygnały, że zbyt intensywnie trenujemy, pracujemy lub jesteśmy pod wpływem silnych emocji.
To wszystko najczęściej zmęczenie krótkotrwałe i nie jest ono szkodliwe dla naszego zdrowia. Po odpoczynku znów jesteśmy gotowi do aktywnego działania. Kiedy więc powinniśmy zacząć się niepokoić?
Zespół chronicznego zmęczenia to choroba, która dotknąć może każdego, niezależnie od wieku - zarówno dzieci, nastolatków, dorosłych i osoby starsze. To przytłaczające osłabienie, które nie ustępuje nawet po odpoczynku. Osoby cierpiące na zespół chronicznego zmęczenia funkcjonują inaczej niż osoby zdrowe. Mają trudności z wykonywaniem codziennych obowiązków, nauką i pracą, a także z relacjami społecznymi.
Do najczęstszych symptomów chronicznego zmęczenia zalicza się utrzymujące się przynajmniej przez pół roku zmęczenie i senność, które jednocześnie nie są powiązane z aktywnością fizyczną czy z wytężoną pracą umysłową. Inne objawy? Powracające bóle głowy, mięśni oraz stany podgorączkowe, złe samopoczucie, problemy ze snem i skupieniem się (lub wręcz z pamięcią krótkotrwałą) oraz dezorientacja. W skrajnych przypadkach dochodzić może także do utraty masy ciała.
Istnieje wiele hipotez dotyczących przyczyn zespołu chronicznego zmęczenia. Badacze biorą pod uwagę m.in. zaburzenia osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej, dysfunkcję układu immunologicznego czy powikłania po infekcji wirusowej. Rozpoznanie niewyjaśnionego chronicznego zmęczenia, które wpływa zarówno na funkcje fizyczne, jak i poznawcze, z przedłużającym się zaostrzeniem powysiłkowym, opiera się na analizie zgłaszanych przez pacjenta objawów. Lekarz może również zlecić określone badania, aby wykluczyć choroby, które dają podobne symptomy
Jednym z częstych powodów utrzymującego się zmęczenia jest np. niedoczynność tarczycy. Tarczyca, niewielki gruczoł znajdujący się u podstawy szyi, odpowiada za produkcję hormonów regulujących metabolizm. Gdy produkuje ich zbyt mało, metabolizm zwalnia, co prowadzi do uczucia ciągłego zmęczenia. Innym potencjalnym powodem zmęczenia może być anemia, czyli stan, w którym liczba czerwonych krwinek lub ilość zawartej w nich hemoglobiny jest niedostateczna, by zapewnić odpowiednie dostawy tlenu do tkanek. W takim przypadku organizm również nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować.
Zmęczenie może być także jednym z objawów cukrzycy. Wysoki poziom glukozy we krwi powoduje bowiem, iż organizm nie jest w stanie efektywnie wykorzystywać cukru jako źródła energii. Prowadzi to do uczucia ciągłego zmęczenia - nawet po zdrowym i długim śnie.
Wykluczyć nie można ponadto depresji, czyli innej choroby, która wpływa na cały organizm. Objawy to nie tylko zmęczenie i brak motywacji, ale i ogólne osłabienie. Wreszcie: infekcje wirusowe lub bakteryjne. Organizm walczący z infekcją zużywa ogromne ilości energii, co prowadzi do długotrwałego uczucia wyczerpania.
Warto dodać, iż obecnie prowadzone są liczne badania nad zespołem chronicznego zmęczenia. Naukowcy wyraźnie zaznaczają, że jest to odrębna jednostka chorobowa. Diagnostyka, szalenie trudna, polega na wykluczeniu innych przyczyn przewlekłego zmęczenia. Podczas prac zaobserwowano, iż u osób zmagających się z tą chorobą pojawia się jeden powracający i charakterystyczny objaw: patologiczna niechęć do wysiłku (zarówno fizycznego, jak i psychicznego).
Bez wątpienia przewlekłe zmęczenie to jasny sygnał, którego nie należy ignorować. Jeśli po długim śnie, odpoczynku czy urlopie wciąż czujesz zmęczenie, skonsultuj się z lekarzem.
CZYTAJ TAKŻE:
Ile witaminy D w organizmie to za mało? To wyraźny znak, że masz niedobór
Jak naturalnie obniżyć kortyzol? Rób to dla lepszego snu i pięknej figury
