Rak jelita grubego daje cztery objawy na długo przed diagnozą. Nie budzą podejrzeń

Nowotwór jelita grubego jest wynikiem niekontrolowanego wzrostu komórek w obrębie jednej z części jelita grubego, np. esicy. To jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów w Polsce. Każdego roku stwierdza się ok. 19 tys. zachorowań. Do czynników zwiększających ryzyko jego wystąpienia zalicza się m.in. wiek (większość przypadków raka jelita grubego dotyczy osób powyżej 50. roku życia; szczyt zachorowań przypada z kolei w wieku ok. 60-70 lat), choroby zapalne jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna), zespół metaboliczny (nadciśnienie, otyłość, cukrzyca, hipertriglicerydemia, niski poziom lipoprotein o dużej gęstości - HDL), złą dietę (dieta ubogobłonnikowa, bogatotłuszczowa, wysokokaloryczna, uboga w wapń), palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i niską aktywność fizyczną.

Wielu osobom wydaje się, że rak jelita grubego dotyczy wyłącznie osób starszych, jednak specjaliści alarmują, że do lekarzy zgłasza się coraz więcej młodszych pacjentów. American Cancer Society - organizacja non-profit zajmująca się przeciwdziałaniem chorobom nowotworowym - zauważyła, że odsetek przypadków raka jelita grubego wśród dorosłych w wieku poniżej 55 lat wzrósł z 11 proc. w 1995 roku do 20 proc. w 2019 roku. Wśród chorych są osoby przed 30., 40. rokiem życia. Odnotowuje się również większy udział chorych w zaawansowanym stopniu choroby.

Na to, że rak jelita grubego wykrywany jest także u osób młodych, zwrócili ostatnio uwagę również badacze z Washington University School of Medicine w St. Louis. W "Journal of the National Cancer Institute" opublikowali wyniki badania, które objęło 5075 osób z rakiem jelita grubego o wczesnym początku, a którego celem było zidentyfikowanie objawów, które mogą być wczesnym sygnałem, że w narządzie obecne są komórki nowotworowe.

Naukowcy odkryli, że w okresie od trzech miesięcy do dwóch lat przed diagnozą ból brzucha, krwawienie z odbytu, biegunka i niedokrwistość z niedoboru żelaza wskazują na zwiększone ryzyko raka jelita grubego u osób poniżej 50 roku życia. U ok. 19 proc. badanych pierwsze objawy wystąpiły w okresie od trzech miesięcy do dwóch lat przed postawieniem diagnozy, a prawie połowa zmagała się z przynajmniej jednym symptomem na trzy miesiące przed diagnozą.

"Występowanie jednego z objawów prawie podwoiło ryzyko, posiadanie dwóch objawów zwiększało ryzyko ponad 3,5-krotnie, a posiadanie trzech lub więcej zwiększyło ryzyko ponad 6,5 razy" - wskazano.

Według ekspertów z Washington University School of Medicine szczególnie dwa objawy - krwawienie z odbytu i niedokrwistość z niedoboru żelaza - wskazują na potrzebę wykonania endoskopii i obserwacji. Biegunka i bóle brzucha mogą być normalne i przejściowe, jednak, jeśli dokuczają dłużej niż tydzień, a ich przyczyna nie jest znana, warto zgłosić się do lekarza. 

"Rak jelita grubego to choroba dotykająca nie tylko osoby starsze. Chcemy, aby młodsi dorośli byli świadomi i reagowali na te potencjalnie bardzo wymowne oznaki i symptomy - szczególnie dlatego, że osoby poniżej 50. roku życia są uważane za grupy niskiego ryzyka i nie przechodzą rutynowych badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego - podkreśla prof. Yin Cao, cytowana przez uczelnię.

Badacze z Washington University School of Medicine w St. Louis wymienili cztery ważne objawy raka jelita grubego: bóle brzucha, krwawienie z odbytu, biegunkę i niedokrwistość z niedoboru żelaza. Inne objawy, które mogą świadczyć o tym nowotworze, to:

• zaburzenia rytmu wypróżnień,
• zaparcia,
• uczucie niepełnego wypróżnienia,
• parcie na stolec z niemożnością oddania stolca,
• bolesne parcie na stolec, 
• ołówkowate stolce (stolec uformowany, o bardzo wąskiej średnicy),
• narastające wzdęcia,
• nudności, wymioty, 
• utrata wagi,
• nadmierne zmęczenie, osłabienie organizmu.

Wczesne wykrycie nowotworu jelita grubego ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii. U osób młodszych niestety rak jelita grubego wykrywany jest raczej później niż wcześniej. 

"Zwykle postawienie diagnozy zajmuje ok. trzech miesięcy od momentu, gdy pacjent po raz pierwszy udaje się do lekarza z jednym lub kilkoma zidentyfikowanymi przez nas objawami ostrzegawczymi" - zauważa dr Cassandra Fritz z Washington University School of Medicine. "W tej analizie odkryliśmy, że niektórzy młodzi dorośli mieli objawy nawet przez dwa lata przed postawieniem diagnozy. (...) wielu z tych młodszych pacjentów miało bardziej zaawansowaną chorobę w momencie postawienia diagnozy niż osoby starsze, które regularnie poddają się badaniom przesiewowym" - wskazuje.

Jak dodaje prof. Cao, większość przypadków raka jelita grubego o wczesnym początku była i nadal będzie diagnozowana po wystąpieniu objawów, więc najważniejsze jest szybkie rozpoznanie oznak i objawów ostrzegawczych, a także jak najszybsze przeprowadzenie badań diagnostycznych. "Dzięki temu możemy wcześniej zdiagnozować chorobę, co z kolei może zmniejszyć potrzebę bardziej agresywnego leczenia i poprawić jakość życia pacjentów oraz wskaźniki przeżycia" - zaznacza.

Do badań pozwalających potwierdzić ewentualną obecność raka jelita grubego zalicza się m.in. badanie per rectum, badanie kału na krew utajoną i kolonoskopię.

CZYTAJ TAKŻE: 

Po spożyciu alkoholu można dostrzec objawy raka. Dotyczą jednego miejsca

Szczepionka na raka i choroby serca jeszcze w tej dekadzie

Guzy i rak jelita. Naukowcy chcą, aby wycofano konserwanty zawarte w mięsie