Tego raka Polacy boją się najbardziej. Jak objawia się nowotwór płuca?
Rak płuca stanowi wiodącą przyczynę zgonów wśród mężczyzn, natomiast drugą (zaraz po raku piersi) wśród kobiet. Jest to związane z wieloma czynnikami, które charakteryzują tego raka - agresywny i szybki wzrost, a także niespecyficzne, czasem słabo wyrażone objawy. Jakie symptomy może dawać rak płuca na początku choroby i w jej zaawansowanych stadiach? Wyjaśniamy.
Mówiąc o wczesnych objawach raka płuca warto zaznaczyć, że w początkowych stadiach nowotwór ten jest w znacznej większości przypadków bezobjawowy. Z tego powodu obecność symptomów może świadczyć już o pewnym stopniu zaawansowania choroby.
Kaszel jest jednym z podstawowych symptomów raka płuca. Jest to również złudny objaw, ponieważ wielu pacjentów chorych na raka wcześniej przez wiele lat paliło papierosy i doświadczało regularnie tzw. kaszlu palacza. Jak więc odróżnić “zwyczajny” kaszel palacza od kaszlu zwiastującego raka płuca? Przede wszystkim alarmującym objawem jest zmiana jego charakteru - np. z suchego na mokry bądź zmiana koloru wykrztuszanej wydzieliny. Zwiększenie częstości i uciążliwości kaszlu również powinno skłonić do wizyty u specjalisty.
Krwioplucie, czyli obecność krwi w wykrztuszanej plwocinie, jest kolejnym alarmującym objawem raka płuca. Niezależnie od obecności bądź braku innych objawów, zawsze powinno skłonić do wizyty u specjalisty i do szukania jego przyczyny.
Ból w klatce piersiowej również może być objawem raka płuca. Zazwyczaj jest on dobrze zlokalizowany, może pojawiać się podczas oddychania lub tylko w trakcie kaszlu. Powinien on skłonić do wizyty u specjalisty i wykonania niezbędnych badań diagnostycznych.
Pacjenci z rakiem płuca mogą również skarżyć się na problemy z oddychaniem. Duszności mogą nasilać się w trakcie wysiłku fizycznego bądź codziennych aktywności. Czasem problem ze złapaniem powietrza pojawia się nawet w spoczynku, przez co utrudnia bądź niemal uniemożliwia funkcjonowanie.
Niezamierzona utrata masy ciała to sygnał ostrzegawczy wielu nowotworów złośliwych, w tym raka płuca. Wynika ona m.in. ze zwiększonego metabolizmu, związanego z rozrostem masy guza i ilości komórek rakowych. Oczywiście zamierzony spadek masy ciała, kiedy stosujemy dietę i ćwiczenia, nie jest objawem niepokojącym. Alarmujące jest dopiero znaczne chudnięcie bez zmieniania nawyków żywieniowych. Niektórzy pacjenci potrafią stracić kilkanaście, a czasem nawet kilkadziesiąt kilogramów na przestrzeni kilku miesięcy.
Późne objawy raka płuca są zazwyczaj związane z obecnością przerzutów do odległych narządów. Wśród nich wymienia się bóle kostno-stawowe, bóle głowy, zażółcenie powłok skórnych czy bóle pleców.
Bóle kości i stawów w przebiegu raka płuca i wielu innych nowotworów są związane zwykle z obecnością przerzutów do kości. Mogą się one lokalizować w obrębie kości kręgosłupa czy kończyn długich. Zajęta przez nowotwór złośliwy kość jest słabsza, bardziej podatna na złamania patologiczne pod wpływem niewielkiej siły. Dodatkowo u chorych często stwierdza się podwyższony poziom wapnia we krwi związany z uwalnianiem tego pierwiastka przez zniszczoną tkankę kostną.
Bóle głowy u osób z zaawansowanym rakiem płuca mogą być objawem obecności przerzutów do mózgu. Bólom głowy mogą towarzyszyć nudności i intensywne wymioty, które są przejawem wzrostu ciśnienia śródczaszkowego. Objawy te wymagają dokładnej diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego leczenia, ponieważ wzrost ciśnienia śródczaszkowego jest stanem zagrożenia życia.
Pacjenci z rakiem płuca mogą również doświadczać różnorodnych objawów neurologicznych, świadczących o obecności przerzutów w obrębie układu nerwowego. Wymienia się przede wszystkim:
- nagle pojawiające się problemy pamięcią i koncentracją;
- osłabienie kończyn i niedowłady;
- zaburzenia czucia;
- sztywność mięśni;
- problemy z mówieniem;
- trudności z utrzymaniem równowagi;
- zawroty głowy;
- zaburzenia widzenia;
- ograniczenie pola widzenia.
Częstą lokalizacją przerzutów raka płuca jest wątroba. Wywołują one zaburzenia jej prawidłowego funkcjonowania, co objawia się m.in. wzrostem poziomu enzymów wątrobowych (ALT, AST) we krwi oraz wzrostem poziomu bilirubiny. Efektem tego może być zażółcenie białkówek oka i skóry, czyli żółtaczka. W zaawansowanym uszkodzeniu wątroby może pojawić się hipoalbuminemia wraz z obrzękami, a także zaburzenia krzepnięcia krwi.
Bóle pleców w przebiegu raka płuca mogą mieć dwojaką przyczynę. Czasem wynikają z obecności przerzutów w obrębie odcinka lędźwiowego lub piersiowego kręgosłupa oraz ze złamań patologicznych. Natomiast mogą być również efektem przerzutów do nadnerczy - odpowiednio duże guzy mogą uciskać sąsiadujące nerwy. Warto jednak pamiętać, że najczęściej te przerzuty przebiegają bezobjawowo, a zaburzenia hormonalne rozwijają się dopiero po uszkodzeniu ponad 90 procent miąższu tego gruczołu.
Źródła:
Popper H., Progression and metastasis of lung cancer, „Cancer and Metastasis Reviews”t. 35 nr 1 (2016), DOI: https://doi.org/10.1007/s10555-016-9618-0,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4821869/.
Jamil A., Kasi A., Lung Metastasis [na:] „Nih.gov”,https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553111/, 9 stycznia 2023 r., dostęp 5 listopada 2023 r.
Cingam S.R., Shiva, Harsha Karanchi, Adrenal Metastasis [na:] „Nih.gov”,https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441879/, 15 stycznia 2023 r., dostęp 5 listopada 2023 r.
CZYTAJ TAKŻE:
Kaszel to objaw, który pojawia się później. Rak płuc długo się maskuje
Często łapiesz zadyszkę? Oto, jak poznać, czy grozi ci POChP
Tak wesprzesz układ oddechowy. To ratunek dla alergików i astmatyków