Największe mity dotyczące zawału serca. Działania, które mogą szkodzić
W świadomości społeczeństwa funkcjonuje wiele mitów dotyczących zawału serca, które mogą uśpić czujność i doprowadzić do zignorowania niepokojących objawów. Jednym z nich jest przekonanie, że zawał serca występuje tylko u ludzi starych, lub takich, którzy zaniedbują swoje zdrowie i dietę. Jakie są najczęstsze, a zarazem nieprawdziwe informacje, na jakie możemy się natknąć w kontekście zawału? Jakie działania mogą zaszkodzić i jakie objawy powinny wzbudzić czujność?
Jak wynika z danych podanych przez Główny Urząd Statystyczny, w 2021 roku zmarło ponad pół miliona Polaków, a aż 35 proc. zgonów było spowodowane problemami sercowo-naczyniowymi. Nagły wzrost zgonów odnotowano u osób po 40. roku życia, czyli bardzo młodych. Chociaż częściej z powodów kardiologicznych umierają mężczyźni, to kobiety wciąż są w takim samym stopniu narażone na zawał.
Zawał u osób młodych wiąże się z wyższą śmiertelnością, bowiem u osób starszych, z istniejącymi już problemami kardiologicznymi - układ naczyń wieńcowych, jakie znajdują się w mięśniu sercowym, na skutek zmian miażdżycowych, wypracowuje sobie tzw. krążenie poboczne. W trakcie zawału - czyli w momencie, kiedy dochodzi do zwężenia i/lub całkowitego zamknięcia światła naczynia krwionośnego - uszkodzenie mięśnia sercowego jest mniejsze, niż u osób młodych i potencjalnie zdrowych.
Bardzo często, sięgając po kieliszek wina, usprawiedliwiamy się tezą, że wpływa ono korzystnie na krążenie. Nic bardziej mylnego, bowiem alkohol wpływa negatywnie na pracę serca - przyspiesza jego pracę, a spożywany regularnie - powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Nieprawidłowe wartości tych parametrów, czyli tętna i ciśnienia, sprzyja występowaniu incydentów sercowych.
Oprócz wpływu na serce, alkohol powoduje również wzrost masy ciała. Jest bardzo kaloryczny, ponieważ w półlitrowej butelce piwa znajduje się prawie 300 kcal, kieliszek wódki (50ml) to 110 kcal, a lampka czerwonego wina dostarcza około 120 kcal.
Ignorując nadwagę, nawet niewielką, zwiększamy ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Nadwaga i otyłość prowadzą do rozwoju nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu II oraz miażdżycy. To właśnie ta ostatnia jest przyczyną występowania zawału serca, dlatego stałe kontrolowanie wagi oraz zbilansowana dieta powinna być podstawą stylu życia każdej osoby, bez względu na wiek oraz choroby współistniejące.
Niestety, nawet jeśli dbamy o dietę i aktywność fizyczną, możemy znaleźć się w grupie osób narażonych na wystąpienie zawału sercowego. Zmiany miażdżycowe naczyń tętniczych pojawiają się również u osób wysportowanych i młodych. Jest to spowodowane predyspozycjami indywidualnymi ale także ma to podłoże genetyczne - ryzyko wystąpienia zawału serca wzrasta, jeśli w rodzinie były przypadki incydentów sercowych i zgonów z powodu zawału.
Typowe objawy zawału występują w momencie jego dokonywania się, nie wcześniej. Nie istnieje stan przedzawałowy - chociaż po dziś dzień wiele osób, w tym lekarzy, używa tej terminologii. W rzeczywistości oznacza coś całkiem innego - są to symptomy niewydolności serca, która może doprowadzić do zawału.
Obrzęk nóg czy rąk, wypadanie włosów, mroczki przed oczami - wszystko to może występować u danego pacjenta, może być związane z problemami sercowymi - lecz nie zwiastuje nadchodzącego ataku serca. Jakiekolwiek nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu, zawsze należy skonsultować z lekarzem. Profilaktyka chorób serca jest najistotniejsza - właśnie po to, by nie dopuścić do wystąpienia zawału.
Przez bardzo długi czas można było natknąć się na informację, że w przypadku wystąpienia bólu w klatce piersiowej, zlewnych potów i uczucia dużego niepokoju - czyli przy klasycznych objawach zawału serca - pacjent powinien zacząć intensywnie kaszleć, nabierając wcześniej głębokiego wdechu. Rzekomo na to na celu wytworzyć ciśnienie w klatce piersiowej, które spowoduje "przepchnięcie" skrzepliny przez naczynie krwionośne i nie dopuści do rozwinięcia zawału.
Zastosowanie się do tej instrukcji może spowodować szybszy zgon - tak twierdzą kardiolodzy, którzy obalili ten mit. Uruchomienie tłoczni brzusznej może pogorszyć stan pacjenta, poprzez zwolnienie pracy serca aż do jego zatrzymania. Jeśli ból w klatce piersiowej wystąpił z innych przyczyn, np. odmy czy tętniaka aorty - kaszel może spowodować bezpośrednie zagrożenie życia.
Przyczyn nagłego bólu w klatce piersiowej może być wiele. Mogą one pochodzić z serca, płuc ale także z piersiowego odcinka kręgosłupa. Ból w klatce piersiowej, zimna i blada skóra, zlewne poty, narastający niepokój oraz promieniowanie bólu do ręki, żuchwy czy pleców - to typowe objawy zawału serca. W każdej sytuacji, kiedy one występują, należy niezwłocznie wezwać zespół ratownictwa medycznego.
Jeśli jednak wszelkie badania (EKG oraz oznaczenie troponin sercowych, wykonywanych w warunkach szpitalnych) negują wystąpienie zawału, nie należy czekać do kolejnego incydentu. Należy szukać przyczyn występowania bólu, ponieważ ponowne wystąpienie takich objawów może uśpić czujność pacjenta i spowodować, że następnym razem nie zadzwoni po pomoc będąc przekonanym, że ból pochodzi z innego źródła, tak jak za pierwszym razem.
CZYTAJ TAKŻE:
