Pełno w nim wapnia i witaminy D. Kto powinien pić mleko, a kto go unikać?
Niektórzy uważają, że tylko to bezpośrednio od krowy jest dziś pełnowartościowe, a inni nie wyobrażają sobie dnia bez płatków czy owsianki na mleku. Choć od dawna jest uznawany za produkt o wysokiej zawartości wapnia i innych pierwiastków cennych dla organizmu człowieka, to niektórzy powinni z niego całkowicie zrezygnować. Ile mleka pić dziennie, kto powinien po nie sięgać, a kto zamienić na napoje pochodzenia roślinnego? Odpowiadamy.
Mleko krowie zawiera szereg substancji odżywczych i pierwiastków, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu.
W mleku znajdziemy m.in. potas, wapń, witaminę D oraz witaminy z grupy B. Mleko jest także źródłem białka oraz kwasów tłuszczowych omega-3.
Jedna szklanka mleka (240 ml) zawiera:
- kalorie - 150 kcal,
- tłuszcz - 8 g.,
- białko - 8 g.,
- wapń - 30 proc. zalecanego dziennego spożycia
- witamina D - 25 proc. zalecanego dziennego spożycia.
Wartości odżywcze w mleku są uzależnione od tego, skąd mleko pochodzi. Najzdrowsze jest mleko pochodzące prosto od krowy wypasanej na trawie. Taki napój zawiera więcej kwasów tłuszczowych, witaminy E i beta-karotenu. Istnieje wiele argumentów za tym, by spożywać mleko, jednak warto pamiętać, że nie tylko sam napój, ale także przetwory mleczne są pełne cennych składników, które wpływają na stan kości, uzębienia, układ odpornościowy, nerwowy a także sercowo-naczyniowy.
Mleka UHT są zazwyczaj dostępne w kartonach i nie wymagają przechowywania w lodówce, z kolei mleka pasteryzowane kupić można w plastikowych butelkach i te wymagają już przechowywania w niskich temperaturach.
Pasteryzacja to krótkotrwałe podgrzanie mleka do temperatury około 70 stopni Celsjusza na co najmniej 15 sekund. Sterylizacja metodą UHT (Ultra High Temperature) to podniesienie temperatury mleka do ok. 130 stopni Celsjusza na minimum 2 sekundy.
Obie metody mają na celu zapewnić wydłużenie świeżości mleka, przy jak najmniejszym utraceniu cennych składników odżywczych oraz smaku. Ponadto obróbka termiczna ma zniszczyć mikroorganizmy z napoju, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na zdrowie.
Zgodnie z piramidą żywieniową, dorosły człowiek powinien spożywać dwie szklanki mleka lub produktów mlecznych. Zbyt duża podaż mleka może ograniczać wchłanianie żelaza, przyczyniając się do anemii, dlatego należy pić je z umiarem.
Mleko jest bardzo ważnym elementem żywienia dzieci, zwłaszcza tych młodszych, ponieważ bogate jest w wapń - istotny budulec układu kostnego. W zależności od wieku, dzieci powinny wypijać do 3 szklanek dziennie mleka lub spożywać produkty na jego bazie.
Z mleka powinny zrezygnować osoby, które zauważają u siebie dokuczliwe objawy po spożyciu mleka. Może pojawić się nieprzyjemne przelewanie w brzuchu, nudności, wzdęcia Dzieje się tak w przypadku nietolerancji laktozy, która dotyka prawie 30 proc. osób dorosłych. Laktoza jest cukrem znajdującym się w mleku, dlatego osoby z nietolerancją, powinny całkowicie zrezygnować z mleka bądź wybierać takie, które są oznaczone jako produkt bez laktozy.
Indywidualną kwestią jest tolerancja produktów przetworzonych - niektóre mogą nie wywoływać skutków ubocznych i można je spożywać bez obaw.
Są także osoby, które są uczulone na białko mleka, kazeinę. Zazwyczaj alergia ta objawia się wysypką skórną, kaszlem, nawracającymi stanami zapalnymi górnych dróg oddechowych ale także problemem ze snem czy migrenami.
W takim przypadku rezygnacja z mleka również jest konieczna, ponieważ niektóre postaci alergii mogą mieć przebieg ostry i prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego.
Osoby, które z jakichś przyczyn nie mogą spożywać mleka, z powodzeniem mogą zastąpić je napojami roślinnymi. Popularne mleko kokosowe, sojowe, migdałowe czy ryżowe również zawiera wysokie zawartości białka, wapnia oraz innych cennych pierwiastków, które są niezbędne w codziennej diecie.
Chociaż ich smak różni się od tego tradycyjnego mleka, znalezienie odpowiedniego produktu jest możliwe tak, by nie tylko było zdrowe, ale także smaczne.
W kwestii picia mleka pojawia się wiele kontrowersji związanych z zawartością hormonów oraz antybiotyków przyjmowanych przez krowy, które są hodowane w celach produkcji mleka. Należy wiedzieć, że mleko poddawane jest rygorystycznym badaniom na zawartość hormonów oraz antybiotyków. Takie kontrole mają na celu eliminować surowce, które przekraczają dozwolone normy.
Niewielkie ilości antybiotyków nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie, chyba, że ilości spożywanego mleka znacznie przekroczyłyby dzienną, zalecaną dawkę.
Innym szkodliwym wpływem mleka na organizm człowieka jest jego ograniczenie wchłaniania żelaza. Wszystko za sprawą wapnia, które przyjmowane w zwiększonych ilościach, może powodować gorszą przyswajalność tego pierwiastka. Nie należy zatem łączyć produktów bogatych w wapń z tymi, które zawierają żelazo. Lepiej zjadać je z takimi posiłkami, które obfitują w witaminę C i jedzeniem fermentowanym.
CZYTAJ TAKŻE:
Śniadanie? Tak, ale bez tych produktów
Nietolerancja laktozy to powszechna przypadłość. Jak się objawia?
Jak żyć z zespołem jelita drażliwego? Leki, dieta i domowe sposoby