Powikłania po grypie dotyczą serca i płuc. Kto jest najbardziej narażony?
W ubiegłym roku zarażonych zostało ponad 6 milionów Polaków, a ponad 6 tys. z nich zmarło z powodu powikłań. Niektórzy sądzą, że grypa to nic innego, jak cięższe w przebiegu przeziębienie, jednak wirus grypy może nieść ze sobą szereg powikłań prowadzących do utraty zdrowia, a nawet życia. Czym grozi zarażenie wirusem grypy i jak można zminimalizować to ryzyko?
W ubiegłym roku odnotowano ponad 6 milionów zachorowań na grypę i podejrzeń zachorowania na grypę. Wirusy grypy typu A lub B wywołują zespół objawów, które dotyczą układu oddechowego. chorobą można zarazić się poprzez bezpośredni kontrakt z zakażonym, przebywanie w bliskiej odległości z zakażonym bez odpowiedniego zabezpieczenia w postaci maseczki, ale zakażenie jest również możliwe przez niedostateczną higienę rąk, na których może przenosić się wirus, a następnie dotykanie okolic ust, nosa, oczu.
W grupie podwyższonego ryzyka powikłań grypy znajdują się przede wszystkim osoby po 65. roku życia, kobiety w ciąży w II i III trymestrze, osoby otyłe oraz pacjenci z chorobami przewlekłymi, takimi jak:
- POChP,
- choroba wieńcowa,
- astma,
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca,
- choroby metaboliczne.
Jako, że wirus grypy atakuje przede wszystkim układ oddechowy, początkowo pojawiają się typowe objawy infekcyjne, takie jak: gorączka, bóle głowy i mięśni, dreszcze, ogólne osłabienie organizmu.
Chorzy skarżą się na ból gardła, katar, suchy kaszel, ale grypie mogą także towarzyszyć nudności oraz biegunka.
Znacznie poważniejsze objawy mogą rozwinąć się u osób z grupy podwyższonego ryzyka, a wskazaniem do tego, by udać się do szpitala, jest:
- bardzo wysoka gorączka, powyżej 40 stopni Celsjusza;
- krwiste lub sine plamy na skórze;
- osłabienie siły mięśniowej, problemy z poruszaniem się;
- ciężki i przyspieszony oddech, uczucie duszności;
- bóle w klatce piersiowej;
- zaburzenia świadomości, dezorientacja.
Ciężki przebieg grypy wymaga wdrożenia natychmiastowego leczenia objawowego oraz przeciwwirusowego.
Grypę można wykryć za pomocą szybkich testów antygenowych, które dostępne są w aptekach bez recepty i kosztują kilkanaście złotych. Najpopularniejsze są testy Combo, które wykrywają nie tylko wirusa grypy, ale także COVID-19 oraz RSV. Jeśli zakażenie ma charakter ciężki, lekarz rodzinny decyduje o wdrożeniu leczenia antywirusowego. Stosowanymi lekami wykazującymi działanie przeciw wirusowi grypy są oseltamiwir i zanamiwir, peramiwir.
Leczenie grypy opiera się również w dużej mierze na odpoczynku w łóżku, spożywaniu dużej ilości płynów, stosowaniu leków przeciwgorączkowych oraz leków działających przeciwkaszlowo i obkurczająco śluzówkę nosa.
Z powodu powikłań pogrypowych w ubiegłym roku w Polsce zmarło ponad 6 tys. osób. Do najczęstszych powikłań grypy zalicza się pierwotne zapalenie płuc wywołane wirusem grypy, wtórne zapalenie płuc wywołane przez bakterie, a także zaostrzenie przewlekłych chorób płuc.
Zapalenie płuc może mieć charakter ciężki, z obniżeniem wartości podstawowych parametrów życiowych, a śmiertelność w tym wypadku wynosi nawet 30 proc. Wtórne zapalenie płuc może być również wywołane przez nietypowe patogeny, takie jak paciorkowce beta-hemolizujące czy Legionella pneumophila.
Grypa zwiększa ryzyko zaostrzenia niewydolności serca u osób z chorobami wieńcowymi, a grypowe zapalenie płuc 10-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego u chorych.
Na podstawie przeprowadzonych badań potwierdzono, że nawet u osób bez chorób kardiologicznych, w początkowej fazie choroby wywołanej wirusem grypy, w 53 proc. występują zmiany w zapisie EKG.
Pacjenci z grypą wywołaną wirusem H1N1 z ciężkim przebiegiem, którzy wymagają hospitalizacji są bardziej narażeni na niewydolność prawej komory (48 proc. chorych), a także upośledzenie siły skurczu lewej komory (ok. 17 proc. chorych).
Ponadto zakażenie tym typem wirusa może wywołać zapalenie mięśnia sercowego, tamponadę serca, zawał mięśnia sercowego, a nawet śmierć.
U dzieci również obserwuje się groźne powikłania związane z zakażeniem grypą oraz sposobami jej leczenia. Nadmierne przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego w okresie trwania gorączki, może doprowadzić do rozwinięcia zespołu Reye’a. To choroba, która wywołuje patologiczne zmiany w narządach wewnętrznych dziecka, przede wszystkim prowadzi do stłuszczenia i niewydolności wątroby. Pojawiają się również zaburzenia neurologiczne, w tym zaburzenia świadomości, nadmierna senność, zaburzenia w napięciu mięśniowym.
Czytaj także: Kwas acetylosalicylowy chroni serce, ale może być również niebezpieczny
W Polsce dostępne są szczepienia przeciwko grypie, które zalecane są przede wszystkim osobom po 65. roku życia oraz osobom z grupy ryzyka, z chorobami przewlekłymi. Dla seniorów od tego roku szczepienia są bezpłatne, jednak w Polsce poziom wyszczepialności jest wciąż niski.
Dla porównania - w niektórych krajach Europy wyszczepialność wśród seniorów wynosi 70 proc., a w Polsce - tylko 20 proc. Lekarze zauważają, że z roku na rok spada zainteresowanie szczepieniami, zwłaszcza wśród osób młodszych. Szacuje się, że w Polsce tylko 2 proc. dzieci jest szczepionych, a stan wyszczepienia populacji ogółem wynosi tylko 6 proc.
CZYTAJ TAKŻE:
Nigdy nie łącz aspiryny z tymi lekami. Wiele osób popełnia ten błąd
Gorączka, dreszcze, ból głowy. Pierwsze objawy legionellozy mogą być mylące
Tak też przebiega zapalenie płuc. Nietypowe objawy nie budzą podejrzeń