Cukrzycę można wyczytać z twarzy. Jak wygląda twarz cukrzycowa?
Cukrzyca jest chorobą, w której dochodzi do zwiększenia poziomu glukozy we krwi. Szacuje się, że obecnie w Polsce choruje ponad 3 mln ludzi, z czego niemal 1/3 z nich nie jest tego świadoma. Cukrzyca może bowiem przez długi czas, czasem nawet wiele lat, nie dawać żadnych objawów. Dotyczy całego organizmu i, o czym mówi się rzadziej, może wywoływać również zmiany w obrębie skóry twarzy. Jak wygląda twarz cukrzycowa? Jak zmieniają się wygląd oraz rysy twarzy u osoby z cukrzycą? Wyjaśniamy.
Cukrzyca to choroba, w której dochodzi do hiperglikemii, czyli znacznego zwiększenia poziomu glukozy we krwi. Jej przyczyną najczęściej jest niezdrowy styl życia, jednak czasami rozwija się również w efekcie procesów autoimmunizacyjnych. Zwykle, w początkowym okresie, nie daje żadnych objawów, jednak niekiedy mogą one być bardzo nasilone. Leczenie polega na stosowaniu insuliny bądź leków hipoglikemizujących, np. metforminy. Nieleczona lub nieodpowiednio leczona cukrzyca niesie ze sobą ryzyko poważnych powikłań. Przede wszystkim sprzyja rozwojowi nadciśnienia tętniczego, miażdżycy oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.
Cukrzycę ze względu na przyczynę dzieli się na dwa typy. Najczęstszym, występującym w ponad 90 proc. przypadków, jest cukrzyca typu 2. W jej przebiegu przyczyną zbyt wysokiego poziomu cukru jest oporność tkanek (szczególnie komórek mięśni, wątroby i tkanki tłuszczowej) na działanie insuliny. Z tego powodu wykorzystywanie jej przez organizm jest ograniczone, a co za tym idzie - więcej glukozy zaczyna krążyć we krwi. Cukrzyca typu 2 jest chorobą, której można skutecznie zapobiegać, m.in. dzięki zdrowemu odżywianiu i regularnej aktywności fizycznej.
Drugim, rzadszym typem cukrzycy jest cukrzyca typu 1. Jest to choroba autoimmunologiczna, w której dochodzi do niszczenia przez przeciwciała komórek beta trzustki produkujących insulinę. Rozpoczyna się najczęściej w okresie szkolnym lub nastoletnim i prowadzi do postępującego niedoboru insuliny w organizmie. Zbyt niski poziom tego hormonu jest przyczyną hiperglikemii.
Do klasycznych objawów cukrzycy zalicza się:
- zwiększone pragnienie (polidypsję),
- zwiększony apetyt (polifagię),
- częstsze oddawanie moczu,
- chudnięcie mimo zwiększonego apetytu.
Ponadto część pacjentów zgłasza również inne objawy - problemy z widzeniem, częste infekcje grzybicze pochwy (u kobiet) czy zmęczenie. Klasyczne objawy najczęściej pojawiają się u chorych na cukrzycę typu 1. W cukrzycy typu 2 obserwuje się je rzadziej, u większości pacjentów rozpoznaje się ją zupełnie przypadkowo podczas badań kontrolnych.
Twarz cukrzycowa nie jest charakterystycznym objawem cukrzycy. Jednak wielu pacjentów wykazuje podobne zmiany w rysach twarzy bądź w jej wyglądzie w przebiegu choroby. Wynikają one przede wszystkim ze zmian metabolicznych i w mikrokrążeniu.
Okrągłe, wydatne policzki
Pacjenci z cukrzycą bardzo często mają również inne choroby współistniejące. Jedną z nich jest otyłość, wynikająca m.in. ze złych nawyków dietetycznych czy niedostatecznej aktywności fizycznej. Tkanka tłuszczowa u osób otyłych może się gromadzić na całym ciele, również w obrębie twarzy. Z tego powodu pacjenci z cukrzycą miewają zaokrąglone policzki, wygładzone rysy twarzy i wydatny podbródek.
Zaczerwieniona twarz
Rumień na twarzy, w szczególności w obrębie policzków, jest często pomijanym objawem cukrzycy. Pojawia się w wyniku zmian w funkcjonowaniu drobnych naczyń krwionośnych skóry. Czerwienienie twarzy może nasilać się m.in. w sytuacjach stresujących bądź pod wpływem gorąca.
Ciemna pigmentacja skóry w okolicy karku
U osób z cukrzycą może się pojawić również ciemne zabarwienie skóry w okolicy szyi i karku. Skóra w tych miejscach może stać się również miękka i jedwabista w dotyku. Zmiany te noszą nazwę rogowacenia ciemnego (z ang. acanthosis nigricans). W przypadku osób z cukrzycą wynikają one z nadmiaru insuliny krążącej we krwi. Pobudza ona komórki naskórka do podziałów, tworząc ten charakterystyczny obraz.
Przerzedzone włosy
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że nieleczona lub nieodpowiednio kontrolowana cukrzyca wpływa na pogorszenie stanu włosów. Zmiany w mikrokrążeniu mogą rozwinąć się praktycznie w całym organizmie, również w obrębie skóry głowy. Nieodpowiednio dokrwione cebulki włosów stają się słabe, co po pewnym czasie prowadzi do wypadania włosów.
Sucha, swędząca skóra
Pacjenci z cukrzycą mogą skarżyć się również na suchą i odwodnioną skórę. Dodatkowo w przebiegu choroby, ze względu na obecność zmian mikronaczyniowych, utrudnione jest gojenie się ran. Częściej ulegają one nadkażeniom, pozostawiając niekiedy widoczne i mało estetyczne blizny.
Bielactwo nabyte
Bielactwo nabyte najczęściej współwystępuje z cukrzycą typu 1, jednak może się pojawić również u pacjentów z cukrzycą typu 2. Jest to choroba, w której komórki barwnikowe skóry ulegają zniszczeniu. Skutkuje to powstaniem obszarów na skórze w kształcie plam, które są pozbawione pigmentu.
Źródła:
A. Szczeklik, P. Gajewski. Interna Szczeklika 2023.
Labib A., Rosen J., Yosipovitch G., Skin Manifestations of Diabetes Mellitus, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK481900/, 21 kwietnia 2022 r., dostęp 15 listopada 2023 r.
CZYTAJ TAKŻE:
10 nietypowych objawów cukrzycy
Tak łatwo rozpoznasz cukrzycę. Objawy widoczne są w ustach
Cukrzyca znacznie skraca życie. Naukowcy obliczyli, ile lat "kradnie"
