Spis treści:
- Dieta GAPS - co to jest za dieta?
- Dieta GAPS - na czym polega?
- Dieta GAPS - etapy
- Produkty dozwolone w diecie GAPS
- Produkty zakazane w diecie GAPS
- Dieta GAPS - czy jest bezpieczna
Dieta GAPS - co to jest za dieta?
Dieta GAPS (Gut and Psychology Syndrome - dieta zespołu psychologiczno-jelitowego) została opracowana przez lekarkę i neurolog dr Nataszę Campbell-McBride. Pierwotnie stworzyła ją po to, aby pomóc swojemu synowi, który cierpiał na autyzm. Badania doprowadziły ją do wniosku, że istnieje wyraźna korelacja między stanem zdrowia jelit a zdrowiem psychicznym. W rezultacie opracowała specjalną dietę, która miała na celu poprawę funkcji jelit i wsparcie zdrowia, szczególnie w kontekście zaburzeń neurologicznych, takich jak autyzm. Swoje wnioski wyciągnęła na podstawie długotrwałych obserwacji pacjentów cierpiących na zaburzenia psychiczne i neurologiczne. Jej zdaniem ci pacjenci doświadczali również problemów z niewłaściwym funkcjonowaniem układu pokarmowego.
Jednym z głównych założeń diety GAPS jest przekonanie, że stan zdrowia jelit bezpośrednio wpływa na ogólną kondycję organizmu. W ramach tej diety zaleca się wyeliminowanie wszelkich źródeł przetworzonych węglowodanów, takich jak cukry i skrobie, a zamiast tego skupienie się na spożywaniu fermentowanych produktów, jak na przykład kiszonej kapusty czy produktów mlecznych poddanych procesowi fermentacji.
Dieta GAPS - na czym polega?
Podstawowym celem diety GAPS jest wsparcie prawidłowego funkcjonowania jelit poprzez eliminację niezdrowych produktów oraz dostarczanie składników odżywczych niezbędnych do odbudowy bariery jelitowej.
Zdrowy i odporny mikrobiom jelitowy jest niezwykle istotny dla funkcjonowania układu odpornościowego. Dieta GAPS ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego, wsparcie błony śluzowej jelit i przywrócenie różnorodności drobnoustrojów poprzez zmiany w diecie i detoksykację.
Główne zasady diety GAPS obejmują:
Eliminację przetworzonych węglowodanów. Dieta GAPS zakłada wyeliminowanie źródeł przetworzonych węglowodanów, takich jak cukry i skrobia. Ma to na celu zmniejszenie pożywki dla potencjalnie szkodliwych bakterii w jelitach.
Spożywanie produktów fermentowanych. Dieta promuje spożywanie produktów bogatych w probiotyki, takich jak kiszone warzywa, jogurt naturalny czy kefir.
Ograniczenie produktów mlecznych. W początkowych fazach diety GAPS zaleca się ograniczenie lub wyeliminowanie produktów mlecznych, aby złagodzić potencjalne reakcje alergiczne czy nietolerancję.
Wprowadzenie żywności łatwo strawnej. Dieta GAPS zaleca spożywanie łatwo przyswajalnych pokarmów, takich jak buliony, puree warzywne czy miękkie produkty, aby odciążyć układ trawienny.
Mięso i ryby (tylko dobrej jakości) należy łączyć z warzywami.
Suplementacja. W niektórych przypadkach zaleca się suplementację, szczególnie witamin z grupy B, witaminy D, kwasów tłuszczowych omega-3 i innych składników odżywczych, aby zminimalizować ryzyko niedoborów.
Oleje roślinne powinny być spożywane na zimno.
Unikanie żywności przetworzonej.
Dieta GAPS - etapy
Dieta GAPS jest wprowadzana stopniowo, a poszczególne etapy pozwalają na reintrodukcję różnych grup pokarmów, monitorując jednocześnie reakcje organizmu.
I - etap wprowadzania. Skoncentrowany na łatwostrawnych płynach i pokarmach, takich jak buliony mięsne, wywar z warzyw, herbaty ziołowe, świeżo wyciskane soki owocowe. Pierwszy etap diety GAPS jest krótki, trwa 5-7 dni.
II - etap rozszerzania. Wprowadzenie stopniowe bardziej złożonych pokarmów, takich jak surowe żółtka, delikatne warzywa duszone. Należy zwiększać ilość jedzonych warzyw oraz przetworów mlecznych (fermentowanych).
III - etap początkowy GAPS. Zaleca się jedzenie awokado, kiszonych warzyw, a także potraw na bazie jajek, np. jajecznicy z warzywami.
IV - etap zaawansowany GAPS. Wprowadza się pieczone mięso z warzywami, tłoczoną na zimno oliwę z oliwek, świeże soki warzywne oraz bezzbożowe pieczywo.
V etap - wprowadzane są surowe warzywa oraz jabłka, często w postaci purée.
VI - etap wprowadzania normalnej diety. Końcowy etap diety GAPS zakłada stopniowe rozszerzanie diety o wcześniej eliminowane produkty, w tym zboża. Stopniowe wprowadzane są surowe warzywa i owoce. Obserwuje się reakcje organizmu i dostosowuje dietę do indywidualnych tolerancji.
Zobacz również:
Produkty dozwolone w diecie GAPS
- Mięso - dobrej jakości np. jagnięcina, drób, dziczyzna.
- Ryby i owoce morza - zwłaszcza te bogate w kwasy tłuszczowe omega-3.
- Jajka - wprowadzane stopniowo.
- Warzywa - gotowane warzywa, a następnie stopniowo wprowadzane surowe warzywa.
- Owoce - wprowadzane stopniowo, zaczynając od jabłek, a później innych owoców.
- Nasiona i orzechy - wprowadzane stopniowo, zaczynając od past orzechowych.
- Tłuszcze - tłoczone na zimno oleje, tłuszcze zwierzęce, masło klarowane.
- Produkty mleczne - wprowadzane stopniowo, zaczynając od jogurtu i kefiru.
- Produkty fermentowane - takie jak kiszone warzywa.
Produkty zakazane w diecie GAPS
- Cukry i słodziki.
- Produkty zbożowe - chleb, makaron, kasze, ryż, produkty pełnoziarniste.
- Produkty mleczne - na początku są ograniczane, zwłaszcza produkty niefermentowane.
- Alkohol.
- Niektóre warzywa - na początku są wykluczone te ciężko strawne w surowej formie, np. kapusta.
- Nasiona i orzechy - na początku są wykluczone, a następnie stopniowo wprowadzane.
- Produkty przetworzone.
Dieta GAPS - czy jest bezpieczna
Dieta GAPS to dieta restrykcyjna, która eliminuje szereg produktów spożywczych, co może prowadzić m.in. do ograniczenia spożycia błonnika pokarmowego oraz witamin z grupy B.
W związku z tym, stosowanie diety GAPS jest zalecane jedynie w uzasadnionych przypadkach i pod ścisłą opieką wykwalifikowanych specjalistów. Jest to szczególnie ważne, ponieważ niedobory składników odżywczych mogą prowadzić do problemów zdrowotnych.
Pamiętaj!
Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety, zwłaszcza o takim specyficznym charakterze, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby upewnić się, że jest ona odpowiednia dla danego przypadku. Ponadto, każdy organizm jest inny, i co może być korzystne dla jednej osoby, niekoniecznie sprawdzi się u innej.
Źródło:https://www.gapsdiet.com/gaps-outline/
CZYTAJ TAKŻE:
Koniec z precyzyjnym liczeniem kalorii. To będzie najmodniejsza dieta w 2024 roku
Nocne wyprawy do lodówki i niekontrolowane objadanie. Tak objawia się zespół nocnego jedzenia
Coraz większy problem wśród Polaków. Nieleczone stany zapalne jelit prowadzą do raka
