Nowotwory o najgorszym rokowaniu. Objawy? Mało specyficzne lub żadne
W ostatnich latach nastąpił znaczny postęp medycyny w zakresie diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych. Niestety, wiele z nich nadal zbiera ogromne żniwo, a walka z nimi jest ciężka i nierówna. Jakie są najgroźniejsze raki? W jaki sposób się objawiają i jak przebiega ich diagnostyka? Wyjaśniamy.
Rak jelita grubego jest trzecim najczęstszym nowotworem złośliwym u mężczyzn, natomiast drugim najczęściej wykrywanym u kobiet, zaraz po raku piersi. Większe ryzyko zachorowania mają osoby otyłe, palące papierosy, nadużywające alkoholu, nieuprawiające regularnie sportu i stosujące na co dzień dietę bogatą m.in. w czerwone mięso.
Rak jelita grubego może rozwijać się bardzo podstępnie - aż 50 proc. chorych nie odczuwa żadnych objawów, a obecność nowotworu wykrywana jest przypadkowo podczas rutynowych badań kontrolnych. U pozostałej części chorych mogą pojawić się takie objawy jak: anemia, obecność krwi w kale, krwawienie z przewodu pokarmowego, zmiana konsystencji stolca i zaparcia.
Diagnostyka raka jelita grubego ma na celu nie tylko wykrycie nowotworu, ale również ocenę zaawansowania choroby i określenie obecności przerzutów. Wykorzystuje się w tym celu takie badania jak kolonoskopię, tomografię komputerową czy rezonans magnetyczny jamy brzusznej. Podstawowym sposobem leczenia jest operacja wycięcia guza, natomiast w przypadku obecności przerzutów stosuje się dodatkowo chemioterapię lub radioterapię.
Rak jelita grubego to nowotwór, który jest przyczyną 12 proc. zgonów z powodu chorób nowotworowych w Polsce. Pięcioletnia przeżywalność od momentu postawienia diagnozy zależy w dużej mierze od stadium, w którym nowotwór został wykryty, jednak średnie 5-letnie przeżycie wynosi ok. 48 proc.
Rak żołądka jest piątym najczęściej rozpoznawanym nowotworem u mężczyzn i dziewiątym u kobiet. Zwykle rozwija się bardzo podstępnie, bezobjawowo lub dając mało specyficzne objawy. Należy tu wymienić zgagę, wzdęcia brzucha czy nudności. Sprawia to, że większość rozpoznań raka żołądka ma miejsce w późnych stadiach choroby, gdy doszło już do rozsiewu komórek nowotworowych do węzłów chłonnych i innych narządów. Do zaawansowanych objawów tego raka zalicza się: chudnięcie, brak apetytu, problemy z przełykaniem, ból w nadbrzuszu, a także czarne, smoliste stolce, które są oznaką krwawienia z przewodu pokarmowego.
W diagnostyce raka żołądka stosuje się kompleksową diagnostykę, która ma na celu wykrycie nowotworu i ocenę jego zaawansowania. Wykorzystuje się w tym celu badania endoskopowe (szczególnie gastroskopię), a także badania obrazowe jak USG, tomografię czy rezonans jamy brzusznej. W leczeniu, jeżeli jest to możliwe, dąży się do jak największego wycięcia guza. Jeśli jednak stan zaawansowania choroby na to nie pozwala, wykorzystuje się chemioterapię i radioterapię.
Ze względu na fakt, że większość raków żołądka jest rozpoznawana w zaawansowanych stadiach, nowotwór ten ma bardzo niekorzystne rokowanie. Pięć lat od postawienia diagnozy przeżywa jedynie 16,4 proc. mężczyzn i 19,2 proc. kobiet.
Rak płuca jest drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn w Polsce (po raku prostaty) i trzecim co do częstości diagnozowanym rakiem u kobiet, zaraz po raku piersi i jelita grubego. Jednocześnie jest to nowotwór o bardzo złym rokowaniu - 5 lat od postawienia diagnozy przeżywa zaledwie 12 proc. mężczyzn i 17 proc. kobiet. Wynika to z faktu, że rak płuca, szczególnie typ drobnokomórkowy, jest niezwykle agresywny, bardzo szybko rośnie i szybko daje przerzuty, zarówno do węzłów chłonnych, jak i do odległych narządów. Początkowo również może nie dawać żadnych objawów, co niekiedy dodatkowo opóźnia diagnostykę. Pacjenci z rakiem płuca mogą skarżyć się na kaszel, bóle w klatce piersiowej, krwioplucie, chrypkę, problemy z połykaniem, a także wiele innych objawów wynikających z rozsiewu nowotworu w organizmie.
W diagnostyce raka płuca duże znaczenie mają badania obrazowe (m.in. RTG i tomografia klatki piersiowej), badanie plwociny pozwalające wykryć komórki rakowe, a także bronchoskopia. W terapii wykorzystuje się zarówno leczenie operacyjne, radioterapię i chemioterapię.
Rak trzustki to dziewiąty, biorąc pod uwagę częstość diagnozowania, nowotwór złośliwy u mężczyzn i dziesiąty najczęstszy nowotwór u kobiet. Mimo że jest rzadszy od wcześniej opisanych raków, to charakteryzuje się najgorszym rokowaniem z nich wszystkich. Pięć lat od postawienia diagnozy przeżywa jedynie 8-9 proc. pacjentów. Dzieje się tak, ponieważ jest to nowotwór niezwykle agresywny, szybko dający przerzuty i rozprzestrzeniający się w organizmie. Jego objawy, szczególnie na początku, również nie są charakterystyczne - chorzy skarżą się na dyskomfort w jamie brzusznej, utratę apetytu, spadek masy ciała, biegunkę i nudności. Na bardziej zaawansowanych etapach choroby mogą pojawić się: żółtaczka, wymioty, cukrzyca czy objawy ostrego zapalenia trzustki.
W diagnostyce największe znaczenie mają badania obrazowe takie jak USG, tomografia komputerowa czy ultrasonografia endoskopowa (EUS). Operacyjne wycięcie guza, które jest niezbędne do wyleczenia tego raka, jest możliwe jedynie u 15-20 proc. chorych. Niestety, nawet po wykonaniu zabiegu pięć lat przeżywa jedynie 10-25 proc. pacjentów. Dodatkowo stosuje się chemioterapię i radioterapię.
CZYTAJ TAKŻE:
Nowotwory mózgu. Bóle głowy to często pierwszy objaw
Profilaktyka nowotworów. Sześć najważniejszych zasad
Kontrolując nowotwory, opanujemy tworzenie przerzutów? W jaki sposób?
