Pogarszają widzenie, prowadzą do chorób oczu. Ten błąd popełnia większość z nas

Większość z nas wpatruje się w ekran komputera godzinami. Najczęściej taką mamy pracę. Po pracy wpatrujemy się w ekran telefonu, telewizora, a nierzadko dalej komputera. Ekspozycja na światło niebieskie, które emitowane jest przez ekrany komputerów, smartfonów, tabletów, telewizorów i wielu innych urządzeń cyfrowych, sprawia, że nerwy wzrokowe nieprzerwanie kurczą się i rozluźniają, by właściwie zogniskować obraz. Prowadzi to do ich nadwyrężenia oraz przemęczenia. Przy zbyt długim wpatrywaniu się w ekran rzadziej mrugamy, a to pogarsza rozprowadzanie filmu łzowego i przyspiesza parowanie łez, powodując suchość oczu (odczuwamy uciążliwe pieczenie i swędzenie oczu). Zbyt długie przesiadywanie przed ekranem komputera i smartfonu może prowadzić do rozwoju i/lub progresji krótkowzroczności. Bardzo ważne jest robienie przerw w ciągu dnia od patrzenia na ekrany, aby zapewnić oczom tak potrzebny odpoczynek.

Pocieramy oczy, gdy jesteśmy zmęczeni, gdy długo pracujemy przy komputerze lub gdy mocno dokucza nam alergia. Robimy to, by odczuć ulgę. Nie powinniśmy jednak pocierać oczu regularnie ani zbyt mocno (a najlepiej w ogóle), a powodów jest co najmniej kilka. Pocieranie oczu może przyczynić się do pękania drobnych naczyń krwionośnych i przekrwienia oczu, a także powstawania cieni pod oczami. Dotykanie i pocieranie oczu rękami może skutkować wprowadzeniem do oczu brudu lub niebezpiecznych wirusów i bakterii, i na odwrót - pocieranie oka w przypadku infekcji może przyczynić się do rozprzestrzenienia się patogenów na innych. Gdy w oku znajduje się ciało obce, zbyt silne tarcie może sprawić, że przemieści się ono w głąb oczodołu, co będzie wymagało interwencji specjalisty. Co więcej, nadmierne nawykowe pocieranie oczu może prowadzić do stożka rogówki. To degeneracyjna, niezapalna choroba rogówki, w przebiegu której zmiany w jej strukturze prowadzą do ścieńczenia i nadmiernego uwypuklenia, a w konsekwencji m.in. do pogorszenia ostrości wzroku.

Składniki dymu papierosowego są silnie drażniące dla oczu. Mogą wywoływać pieczenie, zaczerwienienie oraz łzawienie oczu, ale to nie wszystko. Palenie redukuje ilość tlenu krążącego we krwi i zmniejsza skuteczność przeciwutleniaczy, co także wpływa na kondycję naszych oczu. Badania powiązały palenie z takimi chorobami jak zwyrodnienie plamki żółtej (palacze są 3-4 razy bardziej narażeni na rozwój AMD niż osoby niepalące), jaskra (u palaczy występuje prawie dwa razy większe ryzyko rozwoju jaskry) czy zaćma (ryzyko zachorowania na zaćmę może wzrosnąć nawet dwukrotnie u osób, które wypalają 20 lub więcej papierosów dziennie). Palenie znacznie zwiększa również ryzyko rozwinięcia się retinopatii cukrzycowej, która jest nazywana potocznie chorobą cukrzycową oczu.

Także spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko problemów ze wzrokiem. Skutki mogą być krótkotrwałe (niewyraźne lub podwójne widzenie) lub długoterminowe i potencjalnie trwałe. Alkohol powoduje m.in. rozszerzanie się naczyń krwionośnych (oczy stają się czerwone i przekrwione) i suchość oczu, ale też zakłóca wchłanianie składników odżywczych niezbędnych dla zdrowia oczu, takich jak witamina A. Przegląd badań opublikowany w 2021 roku w czasopiśmie "Journal of Ophtalmic & Vision Research" wykazał, że przewlekłe spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko m.in. zaćmy, zwyrodnienia plamki żółtej i różnych typów neuropatii nerwu wzrokowego.

Jeśli na co dzień rzadko sięgasz po warzywa i owoce, ryby jesz tylko od święta, prawdopodobnie nie dostarczasz składników niezbędnych dla optymalnego zdrowia oczu. W diecie korzystnej dla oczu nie powinno zabraknąć przede wszystkim kwasów tłuszczowych omega-3, witaminy A, witamin z grupy B, witaminy C, witaminy E czy cynku. Z myślą o oczach regularnie sięgaj m.in. po zielone warzywa, cytrusy, owoce jagodowe, ryby (łososia, pstrąga, makrelę, sardynki czy śledzie), orzechy i nasiona, podroby czy strączki. Odpowiednia dieta może pomóc w zapobieganiu wielu chorobom oczu związanym z wiekiem lub w ich leczeniu.

Dla oczu ważne jest także picie odpowiedniej ilości wody. Woda jest im niezbędna, gdyż reguluje ilość oraz skład filmu łzowego, a także wpływa na skład ciała szklistego. Niedobór wody w organizmie niemal natychmiast objawia się suchością oczu, zmęczeniem oczu, a także potrzebą tarcia powiek. Oczy mogą stać się również zaczerwienione, a także opuchnięte.

Krople do oczu, które nawilżają zmęczone i suche oczy, często są w użyciu. Zbyt długie ich stosowanie może nadmiernie zwężać naczynia w oku i sprawiać, że do oka dopływa za mało krwi, co wpływa na złe dotlenienie i odżywienie gałki ocznej. Nadużywanie kropli może też maskować poważniejszy problem.

Osoby noszące okulary na stałe zdejmują je przed snem. Osobom noszącym soczewki kontaktowe często zdarza się w nich spać. Zdecydowanie się tego odradza w przypadku soczewek przeznaczonych do noszenia w trybie dziennym. Nawet jeżeli jest to tylko krótka drzemka w ciągu dnia. Osoba, która zasnęła z soczewkami na oczach, może mieć po przebudzeniu wrażenie ich wysuszenia, może jej towarzyszyć uczucie piasku pod powiekami, może mieć zaczerwienione oczy. Ostrzega się, że spanie w soczewkach kontaktowych znacznie zwiększa ryzyko infekcji oka.

Szkodliwe jest również pozostawianie kosmetyków na skórze wokół oczu na noc. Niezmywanie makijażu może prowadzić do podrażnienia oczu i infekcji, więc nawet jeśli zmęczenie daje się we znaki, umyj twarz przed pójściem spać. Podziękuje ci za to też twoja skóra. Warto przy tym pamiętać o innych zasadach ważnych dla oczu. Nie używaj przeterminowanych, starych lub uszkodzonych produktów do makijażu, nie pożyczaj tuszu do rzęs czy kredki do oczu, regularnie czyść pędzle i gąbki do makijażu. Nosisz soczewki? Wybieraj produkty rekomendowane dla tej grupy osób i, co ważne, zawsze zakładaj soczewki, zanim zaczniesz się malować.

Promieniowania UV zwiększa ryzyko rozwoju czerniaka, przyspiesza starzenie się skóry, ale może też uszkadzać tkanki oka, rogówkę i soczewkę, co potrafi prowadzić do pogorszenia wzroku. Im dłużej oczy są wystawiane na działanie słońca bez odpowiedniej ochrony, tym większe jest ryzyko rozwoju zaćmy lub zwyrodnienia plamki żółtej w późniejszym życiu. Pod wpływem działania światła słonecznego może także dojść do oparzenia słonecznego spojówek. Dlatego tak ważne jest noszenie okularów przeciwsłonecznych. Najlepsze są okulary posiadające filtr UV 400.

CZYTAJ TAKŻE: 

Wytężasz wzrok, mrużysz i pocierasz oczy? Zrób test, a poznasz przyczynę

Najlepsze krople bez recepty. Ukoją zmęczone oczy i "piasek" pod powiekami

Te choroby widać w oczach. Tak "zachowuje się" oko cukrzyka lub sercowca